 |
| Φανούλα Αργυρού |
Η ηρωική προσφορά των καταδρομέων, για την οποία δεν δόθηκαν οι πρέπουσες τιμές Η μαρτυρία του επιζήσαντα ειδικού πεζοναύτη επικοινωνιών Νίκου Συκιώτη, ο οποίος σήμερα μένει στην Αυστραλία.
(Μέρος Α’)
Χθες Δευτέρα (27.7.2015), μετά από εγκληματική καθυστέρηση όλων των κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου 41 ολόκληρων χρόνων, άρχισαν επιτέλους οι ανασκαφές στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας (Λευκωσία) για τον εντοπισμό της ατράκτου του ελληνικού στρατιωτικού μεταγωγικού ΝΟΡΑΤΛΑΣ, που κατερρίφθη από φίλια πυρά τον Ιούλιο του 1974. Φέρεται οι αγνοούμενοιΕλλαδίτες αδελφοί να τάφηκαν με τα συντρίμμια του ΝΟΡΑΤΛΑΣ τον Ιούλιο του 1974. Αν επαληθευθεί αυτό, τότε η εγκληματική ευθύνη που θα βαραίνει πλέον όσους ευθύνονται και όσους γνώριζαν και δεν μίλησαν για 41 ολόκληρα χρόνια, θα είναι ισοδύναμη με εκείνη που βαραίνει τους Τούρκους κατακτητές...
Επιχείρηση Νίκη είναι η κωδική ονομασία που δόθηκε σε μυστική στρατιωτική αποστολή της Ελλάδος την 21η προς τη 22α Ιουλίου 1974 προς την Κύπρο, με σκοπό την αερομεταφορά καταδρομέων στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας ειςβοήθειαν της Κύπρου έναντι της τουρκικής εισβολής της 20ής Ιουλίου 1974. Για χρόνια, αμφότερες οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου δεν ενδιαφέρθηκαν όπως έπρεπε για το θέμα αυτό...
Λεπτομέρειες για το ιστορικό υπάρχουν σε ανάρτηση του Μιχάλη Σολανάκη, έστω και με κάποια δικαιολογημένα κενά, για να προβάλλεται η ιστορική θυσία των αδελφών μας, που έτρεξαν για μας τις δύσκολες εκείνες ώρες της προδοσίας. Λέμε δικαιολογημένα κενά, γιατί, όπως αντιλαμβανόμαστε, το χάος που επικρατούσε τις ώρες εκείνες είναι αδύνατο να περιγραφεί. Και είμαστε ευγνώμονες για όλες αυτές τις πληροφορίες, που έστω και μετά από 39 χρόνια ο καθένας μπορεί να διαβάσει σήμερα, χάρη στο θάρρος και στην πρωτοβουλία ορισμένων ανθρώπων.
Τα αεροσκάφη, που απογειώθηκαν από τη βάση Σούδα της Κρήτης, ήταν 20 Nord 2501 Noratlas και 10 C-47 Dakota της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας και θα μετέφεραν καταδρομείς με πλήρη οπλισμό. Δεν κατάφεραν όλα να απογειωθούν. Aλλά και κατά την προσγείωσή τους στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, αφού κατόρθωσαν να ξεφύγουν από τα τουρκικά πυρά πετώντας χαμηλά και μπαίνοντας στην Κύπρο από δυτικά μέσω της βάσεως Ακρωτηρίου, όσα απογειώθηκαν, έγιναν στόχος δικών μας πυρών, εφόσον εκλήφθηκαν κατά λάθος ως εχθρικά...
«...Τελευταίο, και λίγο πριν από το πρώτο φως προσγειώθηκε το "Νίκη 15", που μετέφερε τα πυρομαχικά της Α’ Μοίρας Καταδρομών. Όλα τα αεροσκάφη που προσγειώθηκαν στη Λευκωσία απογειώθηκαν για το ταξίδι της επιστροφής, εκτός από το άτυχο "Νίκη 4" και τρία ακόμη ΝΟΡΑΤΛΑΣ. Το "Νίκη 3", που παρουσίασε βλάβη στον ένα κινητήρα, το "Νίκη 7", που είχε καταστραφεί σχεδόν ολοσχερώς και το "Νίκη 12", το οποίο έμεινε από καύσιμα. Και τα τρία ΝΟΡΑΤΛΑΣ πυρπολήθηκαν από τις κυπριακές δυνάμεις με διαταγή του Ελληνικού Αρχηγείου Αεροπορίας, προφανώς για να μην υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν τη συμβολική αυτή ελληνική επέμβαση στη Μάχη της Κύπρου. Η δικαιολογία για αυτή την ενέργεια ήταν ότι η Ελλάδα δεν βρισκόταν επίσημα σε εμπόλεμη κατάσταση με την Τουρκία!
»Τα υπόλοιπα αεροσκάφη, κάνοντας οικονομία καυσίμων και πετώντας πάντα χαμηλά για την αποφυγή εντοπισμού από την Τουρκική Αεροπορία, άρχισαν να προσγειώνονται στη Σούδα, εκτός από 4 που προσγειώθηκαν στη Ρόδο λόγω έλλειψης καυσίμων και ζημιών που προκλήθηκαν από τα πυρά που δέχτηκαν στη Λευκωσία. Δύο από τα ΝΟΡΑΤΛΑΣ, που απογειώθηκαν από τη Σούδα, δεν προσγειώθηκαν ποτέ στην Κύπρο: Το "Νίκη 13" δήλωσε ότι έχασε τον προσανατολισμό του και προσγειώθηκε στη Ρόδο. Το "Νίκη 14" φτάνοντας πάνω από την Κύπρο όταν είχε πια ξημερώσει, ακολούθησε τις διαταγές και επέστρεψε στη Σούδα...».
Τραγικός απολογισμός - ΝORATLAS 52-133 "NIKH 4"
ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Παναγόπουλος Βασίλειος,Συμεωνίδης Γεώργιος, Άνθιμος Ηλίας, Δάβαρης Γεώργιος ΦΟΝΕΥΘΕΝΤΕΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΙΣ Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ Τσαμκιράνης Δημήτριος,Καβραχωριανός Νικόλαος, Τσιλιβάκης Στέφανος, Τσάκωνας Ευάγγελος, Χριστόπουλος Αθανάσιος, Αναστασόπουλος Ανδρέας, Γιαννακάκης Κοσμάς,Γιαννάκος Στέφανος, Γιαννόπουλος Παναγιώτης, Δαλαμάγκας Ηλίας,Ζησιμόπουλος Ανδρέας, Ηλίας Κωνσταντίνος, Κασιμάκης Σωτήριος, ΚατερόςΚωνσταντίνος, Κουρούνης Σωτήριος, Λίγδης Χρήστος, Δοϊτσίδης Χριστόδουλος, Μανιάτης Σπυρίδων, Μονιάς Αιμίλιος, Μπαρώτας Κωνσταντίνος, ΝάκοςΓεώργιος, Πρινιανάκης Στυλιανός, Σιορώκος Δημήτριος, Σκιαδαρέσης Νικόλαος, Τζούρας Σωτήριος, Τούλης Ηλίας, Χατζόπουλος Χρήστος ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΘΕΙΣ ΚΑΤΑΔΡΟΜΕΑΣ Ζαφειρίου Αθανάσιος (Μοναδικός επιζήσας).
NORATLAS 52-139 "NIKH 7"
Θύματα Καταδρομείς Α' ΜΟΙΡΑ ΚΑΤΑΔΡΟΜΩΝ : Κ/Δ Νόμπελης Σπυρίδων, Κ/ΔΟικονομάκης Κωνσταντίνος
Τραυματίες Καταδρομείς Κ/Δ Τσόγκας Παύλος, Κ/Δ Αντωνόπουλος Γεώργιος, Κ/Δ Φύσσαρης Ιωάννης, Κ/Δ Θεοδωρόπουλος Σ., Κ/Δ Γκόγκος Κ., Κ/ΔΤσαγκαρόπουλος Δημήτριος, Κ/Δ Λατζουράκης Γεώργιος, Κ/Δ Λοχίας (Κ/Δ)Ξεφτύλης Κωνσταντίνος, Κ/Δ Παπαευσταθίου Ευστάθιος, Κ/Δ ΜαυρουδήςΓεώργιος.
Η κυπριακή Πολιτεία τίμησε τον κ. Αθανάσιο Ζαφειρίου, καθώς και τους υπόλοιπους καταδρομείς των ΝΟΡΑΤΛΑΣ που έχασαν άδικα τη ζωή τους με τα "Νίκη 4" και "Νίκη 7", ενώ μνημεία με τα ονόματα όλων ανεγέρθησαν στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας, όπου θυσιάστηκαν πλησίον του αεροδρομίου Λευκωσίας.
Σήμερα, όμως, θα προβάλουμε μια προσθήκη στην ηρωική εκείνη επιχείρηση.
Ο Νίκος Συκιώτης
Όλως τυχαίως, μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων (το 2013) είχαμε την ανέλπιστη τύχη να επικοινωνήσουμε με ένα από τα παιδιά εκείνα, τον κ. Νίκο Συκιώτη, που τώρα ζει στην Αυστραλία, ώστε να μας δώσει τα στοιχεία που παραθέτουμε. Ο Νίκος Συκιώτης μάς εξήγησε ότι διαφορετικά αεροπλάνα απογειώθηκαν από διαφορετικά αεροδρόμια στην Ελλάδα και όχι μόνον από τη Σούδα και ότι τα δύο Ντακότα που έφθασαν αργοπορημένα από τη Λήμνο κατάφεραν να προσγειωθούν εφόσον έφθασαν λίγες ώρες αργότερα.
Οι στρατιώτες της αποστολής αυτής από τη Λήμνο (που δεν ήταν καταδρομείς, αλλά ειδικοί πεζοναύτες επικοινωνιών), αφού σώθηκαν από τα φιλικά πυρά που είχαν σταματήσει πλέον, για 3 εβδομάδες επιδόθηκαν σε μυστικές επικοινωνίες και υποστηρικτικές αποστολές, καθώς μέχρι μία μέρα πριν από τον Αττίλα 2, αποκαλύφθηκε η παρουσία και ο κρυψώνας τους και έγιναν στόχος βομβαρδισμών από τους Τούρκους στις 14 Αυγούστου 1974, ημέρα της δεύτερης τουρκικής εισβολής. Μόνο 2 από τους 36 της ομάδας εκείνης επέζησαν και μεταφέρθηκαν πίσω στην Ελλάδα με πλοίο του Ελληνικού Ναυτικού στο 411 Νοσοκομείο Αθηνών για ανάρρωση και ψυχολογική υποστήριξη. Ένας είναι ο Νίκος Συκιώτης.
Όπως μας εξήγησε, το 1999 ο ομογενής Τάκης Γώγος, σήμερα συνταξιούχος εκδότης της ομογενειακής εφημερίδας «Νέος Κόσμος» στη Μελβούρνη της Αυστραλίας, μίλησε και έγραψε για την αποστολή, γιατί το 1974 βρισκόταν ως νεαρός ρεπόρτερ στην Κύπρο και γνώριζε, επιρρίπτοντας ευθύνες για την «προδοσία» στους Αμερικανούς. Δυστυχώς, μαθαίνουμε ότι σήμερα ο Τάκης πάσχει από Αλτσχάιμερ και Πάρκισον και δεν είμαστε σίγουροι αν τα στοιχεία που κατέχει βρίσκονται σε ηλεκτρονική μορφή.
Όπως μας ενημέρωσε ο κ. Χρίστος Τουφεξής, πρόεδρος του Συνδέσμου Πολεμιστών 286 ΜΤΜ - 1974, λόγω του ότι στο αεροδρόμιο Λευκωσίας υπήρχαν και άνδρες του 286, οι τελευταίοι καλέστηκαν το βράδυ της Κυριακής 21/7 σε συνάντηση με τον Ελλαδίτη Διοικητή των δυνάμεων που βρίσκονταν στο αεροδρόμιο και ενημερώθηκαν για την έλευση των ΝΟΡΑΤΛΑΣ και η διαταγή ήταν πολυβόλα δεσμευμένα μέχρι νεωτέρας. Δυστυχώς, η 185 ΜΠΠ και ίσως άλλα τμήματα εφέδρων δεν καλέστηκαν και έτσι έγινε το κακό.
Σημ.: Αύριο, η συνέχεια.
ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ Ερευνήτρια/συγγραφέας
Στις δύο φωτογραφίες (που μας έδωσε ο κ. Συκιώτης) παιδιά της ομάδας των 36 Πεζοναυτών, άφησαν όλα την τελευταία τους πνοή στην Κύπρο..
Στη φωτογραφία που επίσης μας διέθεσε ο κ. Συκιώτης, εικονίζεται ο ίδιος καθήμενος ψηλά με τον δεύτερο επιζήσαντα μαζί του ακριβώς κάτω από τα πόδια του, στο πλοίο επιστρέφοντας στην Ελλάδα. Το όνομά του Γιώργος, δεν θυμάται το επώνυμό του ούτε που βρίσκεται. Μαζί τους και άλλα παιδιά της ΕΛΔΥΚ.
Ο ρόλος των Άγγλων και των Αμερικανών
Σημερνή 29 Ιούλιος 2015, 07:56 | ΤΗΣ ΦΑΝΟΥΛΑΣ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ποιοι έδωσαν διαταγή για την επιχείρηση «Νίκη» Σύμφωνα με τα βρετανικά έγγραφα, επιβεβαιώνεται ότι τα Νοράτλας εισήλθαν στην Κύπρο χρησιμοποιώντας τον ασφαλή αεροδιάδρομο της δυτικής βρετανικής βάσης Ακρωτηρίου με προορισμό το αεροδρόμιο Λευκωσίας
Μέρος Β’
Μας λέχθηκε ότι λόγω του ότι η χουντική κυβέρνηση (Γκιζίκη/Ιωαννίδη) βρισκόταν στις τελευταίες τις μέρες και είχε εξασθενήσει πλέον η δύναμή της, οΓκιζίκης είχε αναθέσει στους Κανελλόπουλο και Αβέρωφ να σχηματίσουν υπηρεσιακή κυβέρνηση, οπόταν τεχνικά ήταν σε συν-διαβούλευση αμφοτέρων των πλευρών που πάρθηκε η απόφαση για την αποστολή.
Ποιοι πρόδωσαν
Ρωτήσαμε τον κ. Συκιώτη πόσο σίγουρο ήταν ότι οι Αμερικανοί «πρόδωσαν» την τοποθεσία που βρισκόταν η αποστολή στις 13 Αυγούστου 1974 και μας είπε ότι ο ίδιος είναι σίγουρος γι’ αυτό. Γιατί λεπτά μόνο πριν από την επίθεση, ο ίδιος είχε δώσει το καθιερωμένο (κάθε μία ώρα) σήμα «επαφής» στο Ελληνικό Αρχηγείο (που έπαιρναν και οι Αμερικανοί λόγω του ότι ήταν μέσα στη δικτύωση - network of bases) για την ακριβή τοποθεσία που βρισκόντουσαν, εκτός και αν οι Άγγλοι υποκλέπτανε τις επαφές.
(Πράγμα που καθόλου δεν αποκλείεται βέβαια, με την υπεροχή και τεχνολογία που έχουν οι Βρετανοί και οι μυστικές των υπηρεσίες στην Κύπρο, όπου διατηρούν τον μεγαλύτερο κατασκοπευτικό σταθμό υποκλοπής συνομιλιών στις εγκαταστάσεις τους στον Άγιο Νικόλαο Αμμοχώστου, Ακρωτήρι και Τρόοδος. Εκτός του ότι από τα βρετανικά έγγραφα διαβάζουμε με πόση λεπτομέρεια παρακολουθούσαν τα πάντα και ενημέρωναν το Λονδίνο (και τους Τούρκους) και με πόσα πλοία του Βρετανικού Ναυτικού είχαν την Κύπρο περικυκλωμένη και υπό στενή παρακολούθηση, τα οποία και είχαν αρχίσει να παίρνουν θέσεις στη Μεσόγειο πλησίον της Κύπρου από τις 17 Ιουλίου 1974...).
Επιβεβαίωση από βρετανικά έγγραφα για τον ρόλο των Βρετανών
Σύμφωνα με τα βρετανικά έγγραφα επιβεβαιώνεται ότι τα Νοράτλας εισήλθαν στην Κύπρο χρησιμοποιώντας τον ασφαλή αεροδιάδρομο της δυτικής βρετανικής βάσης Ακρωτηρίου με προορισμό το αεροδρόμιο Λευκωσίας. Ο Βρετανός Air Commander κατήγγειλε αμέσως τις «παραβιάσεις» και προέβη σε επίσημο διάβημα προς την ελληνική πρεσβεία στην Κύπρο ενημερώνοντας και την τουρκική πρεσβεία και, για να προλάβει, όπως γράφει η σχετική στρατιωτική έκθεση, αντίποινα εναντίον των βάσεων από τους Τούρκους, έστειλε το πιο κάτω μήνυμα στον Τούρκο Διοικητή Αεροπορίας στη Σμύρνη που έλεγε πως «τα ελληνικά αεροπλάνα προς και από τη Λευκωσία μέσω του εναέριου χώρου των βάσεων περνούν δίχως την άδειά μας. Τα ξημερώματα θα στείλουμε μαχητικάνα τα αναχαιτίσουμε». («The Greek transport aircraft transitting to and from Nicosia through SBA airspace are doing so without our permission. After dawn we shall be scrambling our air defence fighters in accordance with our rules of engagement”).
Επιτυχής η αποστολή
Μελετώντας το τόσο ηρωικό αυτό ιστορικό σημείο της γενναιότητας και ανδρείας που επέδειξαν οι Ελλαδίτες αδελφοί καταδρομείς διαφωνούμε με τη θέση που διατυπώθηκε έκτοτε ότι η αποστολή «ήταν ανεπιτυχής ή αποστολή αυτοκτονίας». Όπως μας το έθεσε τόσο εύστοχα ο συμπατριώτης μας ΝίκοςΣυκιώτης, με τον οποίο συμφωνούμε πλήρως, η αποστολή μπορεί να χαρακτηριστεί ως τραγικά σχεδόν ανεπιτυχής. Γιατί τώρα που έχει βγει στο φανερό η όλη έκταση της αποστολής, μεγάλος αριθμός των καταδρομέων και 36 της Διαβίβασης Πεζοναυτών, ειδικών για τις επικοινωνίες (που μεταφέρθηκαν με τα Ντακότα από τη Λήμνο), κατάφεραν να πατήσουν το πόδι τους στην Κύπρο και να πολεμήσουν για την Κύπρο.
Τέλος, να πούμε ότι ο αριθμός των αεροπλάνων που έφυγαν για την Κύπρο δεν είναι επακριβώς εξακριβωμένος (14, 15) - υπάρχει η πιθανότητα να ήταν πολύ περισσότερα, αλλά λόγω του ότι δεν βρέθηκε ή δεν δόθηκε μέχρι σήμερα επίσημο αρχείο για την αποστολή εκείνη, το θέμα παραμένει με όσα γνωρίζουμε μέχρι στιγμής... Αιωνία η Μνήμη των αδελφών μας με την ευγνωμοσύνη μας για τη θυσία και πατριωτική προσφορά τους και τις πατριωτικές μας ευχαριστίες για τους ζώντες άγνωστους όπου γης ευρίσκονται.
Υ.Γ. 1) Ρωτήσαμε τον κ. Συκιώτη αν τιμήθηκε καθόλου για τη συμμετοχή του στην επιχείρηση «Νίκη». Μας είπε ότι το 1999, μετά τις ενέργειες του Τάκη Γώγου, μια περιφερειακή κυπριακή οργάνωση στη Μελβούρνη της Αυστραλίας τίμησε τον Τάκη Γώγο, τον ίδιο και την εγγονή ενός ήρωα συνάδελφού τους που θυσιάστηκε. Πέραν τούτου, δεν είχε καμία επικοινωνία με κανέναν άλλο.
Υ.Γ. 2) Στην επιχείρηση «Νίκη» 1974 αναφέρεται και το βιβλίο του Υποπτέραρχου ε.α. Γεωργ. Μήτσαινα, «Ελληνικά Φτερά στην Κύπρο». Όπως μαθαίνουμε από το διαδίκτυο, αναφέρεται στις επιχειρήσεις 1964-1974, για τις αεροπορικές επιχειρήσεις στην Κύπρο, την αποστολή «ΝΙΚΗ», αλλά και όλες τις επιχειρήσεις τις Πολεμικής Αεροπορίας στην Κύπρο από το 1964 και μετά. Ο συγγραφέας συμμετείχε στην αποστολή «ΝΙΚΗ». Όπως χαρακτηριστικά διαβάζουμε: «Είναι όμως τα υπόλοιπα κομμάτια του βιβλίου που συνιστούν πραγματικά αποκάλυψη και έρχονται να φωτίσουν άγνωστες έως τώρα πτυχές της δράσης της Π.Α. στη μαρτυρική Μεγαλόνησο».
Σημ.: Το άρθρο αυτό τιμής ένεκεν δημοσιεύθηκε από τη γράφουσα ελαφρώς διαφοροποιημένο στα Νέα Λονδίνου το 2013.
Άγνωστε
Με τι δάκρυα να σε κλάψω παλικάρι μου,
Που τα μάτια κι η καρδιά μου στέγνωσαν,
Από τον πόνο και τον καημό!
Λεβέντη, ένα κρεβάτι γεμάτο κορμί,
Παιδί του τόπου μας,
Που χτες, ποιος ξέρει τι χαρά τρυγούσες
Και σήμερα είσαι νεκρός...
Ποιος θα σε κλάψει και πότε,
Εσένα, που αντί για όνομα,
Στα χαρτιά σου γράψαμε «ΑΓΝΩΣΤΟΣ».
Θα φορτωθείς κι εσύ μ' άλλους,
Σ' ένα απ' τα καμιόνια που σήμερα συχνοπερνούν,
Από το νεκροτομείο του νοσοκομείου.
Και θα ριχτείς σε «κοινό τάφο»,
Ίσως δίχως λάδι, χωρίς παπάδες.
Δεν ξέρουμε παλικάρι ποιος είσαι,
Για να σε δώσουμε, να σε θάψουν οι δικοί σου.
Μα κι αν σε ξέραμε που θα τους βρίσκαμε...
Ποιος ξέρει σε ποιο σοκάκι σαπίζει το κουφάρι του πατέρα σου.
Παλικάρι που ξεψύχησες μέσα στα χέρια μου,
Συγχώρα με που δεν έχω άλλα δάκρυα να σε κλάψω.
Εσένα τον νέο, το λεβέντη,
Που θα σε κλαίγανε στο σπίτι σου και στο χωριό.
Εσένα που φεύγεις, φορώντας ακόμα τη βέρα,
Στο δεξί σου χέρι...
Της ποιήτριας Βαλεντίνης Αναστασίου. Το αφιέρωσε στον άγνωστο νεκρό της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974, που πέθανε στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, μέσα στα χέρια της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου