Ώθηση για διζωνική

Συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων για Κυπριακό – Αμμόχωστο

Εγκρίθηκε ψήφισμα για μια συνολική λύση βασισμένη στη ΔΔΟ με πολιτική ισότητα και επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου, το οποίο καλεί την Τουρκία να ενεργεί βάσει των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών.

Την Δευτέρα, 16 Νοεμβρίου, συζητήθηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων το Κυπριακό και το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου. Η συζήτηση ήταν πρόταση του Συντηρητικού βουλευτή της περιοχής Southgate του βόρειου Λονδίνου David Burrowes. Μίλησαν συνολικά 18 βουλευτές με συντονίστρια την αναπληρώτρια πρόεδρο του Kοινοβουλίου Eleanor Laing, εν τη παρουσία του κοινοβουλευτικού υφυπουργού του Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Tobias Ellwood, ο οποίος μίλησε εκ μέρους του υφυπουργού Ευρώπης Ντέιβιντ Λίντινγκτον, που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί.

Ορισμένοι από τους βουλευτές μόλις είχαν επιστρέψει από επίσκεψή τους στην Κύπρο (μεταξύ 11 και 14 τρέχοντος), η οποία, όμως, πρέπει να λεχθεί, ήταν κομματική επίσκεψη, που διοργάνωσε η ομάδα που πρόσκειται στον Δημοκρατικό Συναγερμό ΗΒ, με την ονομασία Συντηρητικοί για την Κύπρο, σε συνεργασία με το βρετανικό Συντηρητικό Κόμμα, για να δείξουν αλληλεγγύη και υποστήριξη στη λύση του κυπριακού προβλήματος, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά σε ανακοίνωσή τους, που κυκλοφόρησε στις 17.11.2015. Ο κ. David Burrowes τόνισε τη μεγάλη ενθάρρυνση που αποκόμισαν για τη γνήσια πρόοδο που γίνεται για λύση, και ότι η επίσκεψή τους αυτή την κρίσιμη ώρα των έντονων διαπραγματεύσεων, δείχνει την υποστήριξη και αλληλεγγύη τους για μια συνολική λύση, σημειώθηκε στην ανακοίνωση.

Ενθαρρυντικές προσεγγίσεις

Στην ομιλία του στη Βουλή, ο κ. Burrowes είπε ότι οι συναντήσεις τους με αμφότερους Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους αποκάλυψαν ενθαρρυντικές προσεγγίσεις στις συνομιλίες. Εμφαντικά, ο πρέσβης Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο Ελληνοκύπριος διαπραγματευτής, τις χαρακτήρισε ως «την καλύτερη ευκαιρία όσο ποτέ» και ότι, αν δεν πετύχουν τώρα, δεν θα μπορέσουν ποτέ. Αυτό, ταυτίζεται με τη δήλωση του υπ. Εξωτερικών (Philip Hammond), ο οποίος πριν από δύο μήνες επίσης είπε ότι τα άστρα ευθυγραμμίστηκαν αισιόδοξα για μια λύση, πρόσθεσε.

Από τους βουλευτές που μίλησαν και είχαν επισκεφθεί την Κύπρο δόθηκε η εντύπωση ότι επέστρεψαν οι άνθρωποι ενθαρρυμένοι, ότι η λύση βρίσκεται προ των πυλών. Ο Sir David Amess π.χ. είπε: «Συγχαίρω τον Κύπριο Πρόεδρο για όλες του τις προσπάθειες για επανένωση της Κύπρου. Αν όλα πάνε καλά, η νήσος μπορεί να γίνει ένα υπέροχο μοντέλο συνύπαρξης μεταξύ μουσουλμάνων και χριστιανών. Η Κύπρος έχει τώρα μια ευκαιρία να φθάσει σε συμφωνία, που θα είναι ένα υπέροχο πράγμα για την Ευρώπη και τον κόσμο».

Tobias Ellwood

Ο Κοινοβουλευτικός Υφυπουργός, στο θέμα της Αμμοχώστου, είπε ότι η σημερινή κατάσταση στο Βαρώσι αντανακλά τις συνέπειες του συνεχιζόμενου διαχωρισμού στην Κύπρο. Παρ’ όλον ότι τόνισε την υποστήριξή τους στα ψηφίσματα 550 του 1984 και 789 του 1992 και ότι συζήτησαν το θέμα με τους Τουρκοκύπριους και τις τουρκικές Αρχές, η κυβέρνηση (του Ηνωμένου Βασιλείου) παραμένει, είπε, πεπεισμένη ότι σε τελική ανάλυση η συνολική λύση είναι η καλύτερη ευκαιρία για επίλυση δύσκολων προβλημάτων. Επανέλαβε, δηλαδή, τη θέση του Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Philip Hammond, όπως την εξέφρασε ο τελευταίος στην προεκλογική κομματική συγκέντρωση στο οίκημα της Αδελφότητας στις 10 Απριλίου 2015, δηλαδή ευθυγράμμιση με την τουρκική πάγια θέση.

Η συζήτηση, είπε ο υφυπουργός, επιβεβαίωσε ότι είναι προς το εθνικό συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου να βοηθήσει τους Κύπριους να βρουν λύση, αμφότεροι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο κ. Ακιντζί (τους οποίους χαρακτήρισε θαρραλέους) έδειξαν την αποφασιστικότητά τους να εξασφαλίσουν μια ιστορική συμφωνία και η βρετανική κυβέρνηση είναι επιφυλακτικά αισιόδοξη, ότι η λύση βρίσκεται κοντά.

Ασάφεια για εγγυήσεις

Για το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων δεν είπε ότι αποποιείται η Βρετανία του εγγυητικού της ρόλου, αλλά απάντησε με ασάφεια, όπως και προηγουμένως το Φόρεϊν Όφις («Σημερινή» 10.11.2015, «Η περίπλοκη υπόθεση της Συνθήκης Εγγυήσεως»), όταν είπε «η θέση μας είναι καθαρή, δεν επιδιώκουμε ειδικό ρόλο για το Ηνωμένο Βασίλειο. Μάλλον, είμαστε έτοιμοι να μελετήσουμε οποιεσδήποτε διευθετήσεις στις οποίες οι πλευρές μπορούν να συμφωνήσουν, για να βοηθήσουν τις κοινότητές τους να νιώθουν ασφαλείς».

Κατά τα άλλα, ο υφυπουργός δεν αναφέρθηκε καν στο θέμα της επιστροφής των προσφύγων, παρά μόνον έδωσε έμφαση στα οικονομικά οφέλη για την Κύπρο, την περιοχή και το Ηνωμένο Βασίλειο. Είπε πως 80.000 Βρετανοί υπήκοοι ζουν στην Κύπρο, 900.000 την επισκέπτονται κάθε χρόνο και μια λύση θα ξεκλειδώσει σημαντικά οικονομικά οφέλη, θα αυξήσει το εμπόριο, τις επενδύσεις και τον τουρισμό, περιλαμβανομένου του τουρισμού στο Βαρώσι, και αναφέρθηκε στην περιβόητη έρευνα του ΠΡΙΟ και την… πρόγνωσή του ότι με τη λύση θα έχουμε κέρδος 20 δις ευρώ στα επόμενα 20 χρόνια, κάτι που είναι σημαντικό κίνητρο για λύση!

Ευκαιρίες για το ΗΒ

Εκτός των οικονομικών κερδών, είπε, η λύση θα βοηθήσει τη σταθερότητα στην περιοχή και την ασφάλεια της Κύπρου, θα οδηγήσει σε νέες συνεργασίες στον τομέα της ενέργειας και θα δώσει νέα ώθηση στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Σε όλους αυτούς τους τομείς υπάρχουν ευκαιρίες για το Ηνωμένο Βασίλειο, σημείωσε.

Είναι ξεκάθαρο, πρόσθεσε, ότι η Τουρκία παραμένει σημαντικός παράγοντας για λύση και καλωσόρισε τις δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου Ρ. Τ. Ερντογάν και του Πρωθυπουργού Α. Νταβούτογλου για την υποστήριξή τους για λύση, καθώς και ότι ήταν πολύ βοηθητική η πρόσφατη συμφωνία της Τουρκίας να δώσει στην επιτροπή αγνοουμένων πρόσβαση σε 30 τοποθεσίες.

Το ψήφισμα

Το ψήφισμα που ενέκριναν οι παρευρεθέντες υποστηρίζει μια συνολική λύση βασισμένη στη ΔΔΟ με πολιτική ισότητα, την επιστροφή της πόλης της Αμμοχώστου, η οποία κατακτήθηκε από τα τουρκικά στρατεύματα εισβολής τον Αύγουστο του 1974, και ότι ένα κομμάτι της περικλείστηκε και παραμένει ακατοίκητο κάτω από τον απευθείας έλεγχο του τουρκικού στρατού, ότι πρέπει να επιστραφεί στους νόμιμους κατοίκους της, κάτι που θα βοηθήσει στην εξεύρεση συνολικής λύσης. Καλεί δε την Τουρκία να ενεργεί βάσει των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και την Έκθεση και τις εισηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2008, ενώ καλεί την αναπληρωτή πρόεδρο του κοινοβουλίου να κοινοποιήσει το ψήφισμα στον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, τον Μ. Ακιντζί, τον ΓΓ του ΟΗΕ και την τουρκική κυβέρνηση.

Θα πρέπει, όμως, να τονιστεί ότι ιδιαίτερα ικανοποιητικές και συγκεκριμένες, δίχως μισόλογα, στην όλη συζήτηση ήταν οι συνδρομές των φίλων της Κύπρου, βουλευτών Δρος Matthew Offord και Mike Freer, οι οποίοι ξεκάθαρα τοποθετήθηκαν στην ανάγκη αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής και ότι δεν μπορεί να επιτραπεί στην Τουρκία να γίνει μέλος της ΕΕ, αν δεν αποχωρήσει από την Κύπρο. Ο Matthew Offord κάλυψε το θέμα των εποίκων και όχι μόνον.

Ο δε φίλος Roger Gale δήλωσε ότι δεν πιστεύει ότι ο κ. Ακιντζί δεν είναι ικανός να φθάσει σε λύση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, αλλά επισήμανε ότι το περιουσιακό είναι πολύ δύσκολο. «Ξέρουμε σε ποιους ανήκει η γη, αλλά και ποιοι έχουν σήμερα τα σπίτια» επισήμανε, προσθέτοντας «ότι δεν θα είναι εύκολο, θα χρειαστούν χρήματα, θα πάρει χρόνο, αλλά πρέπει να συμβεί, σε τελική γραμμή είναι η δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία…».

«Σπόντες» για Βάσεις

Κάποιες άλλες δηλώσεις βουλευτών, ωστόσο, δεν άφησαν καλές εντυπώσεις.

Ο Δρ Andrew Murrison (Συντηρητικός) π.χ. διέκοψε τον κ. Burrowes για να πει ότι προηγούμενες κυπριακές κυβερνήσεις, αν όχι και η σημερινή, ήθελαν πολύ να βάλουν χέρι στις κυρίαρχες περιοχές των Βάσεων! (Were very keen to get their hands on those sovereign base areas). Άσχετος το λιγότερο ο άνθρωπος, εφόσον α) οι Βάσεις είναι έδαφος της ΚΔ, και β) ήσαν οι ίδιοι που προσφέρθηκαν από το 2004 και πιο πριν να επιστρέψουν πέραν των μισών εδαφών των Βάσεων, για να μας δελεάσουν να δεχτούμε τις λύσεις που μας προτείνουν. Αργότερα το ανέφερε και ο υφυπουργός στις απαντήσεις του!

Η κ. Sheryll Murray (Συντηρητική), η οποία συμμετείχε στην αποστολή στην Κύπρο, και παρόλο ότι αναφέρθηκε στις συλημένες εκκλησίες και τους κατεστραμμένους τάφους που είδε, εισηγήθηκε ότι η λύση θα βοηθήσει τον κόσμο της Κύπρου να ξαναβρεί τη θρησκευτική ανεκτικότητα! Καμία αναφορά στους ένοχους Τούρκους, για τους κλεμμένους θησαυρούς και στην υποχρέωση των καταστροφέων να τις αναστηλώσουν, μετατόπισε το θέμα σε έλλειψη… θρησκευτικής ανεκτικότητας. Όπως π.χ. μετατόπισαν κάποιοι άλλοι και την εισβολή και κατοχή σε δικοινοτική διαφορά!

Ο κ. Bob Stewart (Συντηρητικός) είπε ότι πρέπει να εξασφαλιστεί πρόσβαση και… στο μνημείο των 371 Βρετανών που σκότωσαν κυρίως οι «Ελληνοκύπριοι τρομοκράτες», εννοώντας την ΕΟΚΑ 1955-59. Ξεχνά ο άνθρωπος ότι το εν λόγω μνημείο βρίσκεται στα κατεχόμενα και έχουν πλήρη πρόσβαση από μόνοι τους από τότε που το έκτισαν.

Η κ. Catherine West (Εργατική) ανέφερε: «Δεν πήγα στην Κύπρο και, απ’ ό,τι λέτε, φαίνεται έχασα ένα πράγματι διασκεδαστικό ταξίδι και όλοι σας είχατε μια πραγματικά θετική εμπειρία»! Ελαφρότητα, ασχετοσύνη, περιφρόνηση… Η τραγωδία μας μετατράπηκε και σε… ταξίδι διασκέδασης! Fun trip! Σε δεύτερη παρέμβασή της η κ. West είπε και τούτο: «Θα πρέπει να ξεπεράσουμε τις διαφωνίες στο εδαφικό προτού πλησιάσουμε σε λύση, ελπίζω να μπορούμε να βοηθήσουμε σ' αυτό».

ΦΑΝΟΥΛΑ ΑΡΓΥΡΟΥ
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος