Επιλογή υψηλού ρίσκου η έξοδος από το Ευρώ;

Οικονομολόγος – Εγκεκριμένος Λογιστής

Επαρχιακός Γραμματέας ΔΗ.ΣΥ Πάφου

Η τραυματική εμπειρία που βιώνει η χώρα μας τις τελευταίες μέρες έχει ανάψει την συζήτηση του κατά πόσο θα πρέπει να ψάξουμε για λύση εκτός Τρόικα ή ακόμη να φύγουμε από τη ζώνη του ευρώ και να υιοθετήσουμε το δικό μας νόμισμα.

Αυτή η περίπτωση θυμίζει ότι θα πρέπει να πηδήξουμε από αεροπλάνο εν πτήση, χωρίς αλεξίπτωτο γιατί τώρα θυμηθήκαμε ότι βρισκόμαστε σε λάθος αεροπλάνο!!

Αυτό είναι ότι προτείνεται από τους υπέρμαχους της ανάγκης εγκατάλειψης του ευρώ και επιστροφή σε δικό μας νόμισμα.

Ακόμη και αυτοί που προτείνουν να διώξουμε την Τρόικα αλλά να παραμείνουμε στο ευρώ δεν έχουν κανένα συγκεκριμένο σχέδιο πως θα ήταν δυνατό να πετύχουμε κάτι τέτοιο.  Αυτό προαπαιτεί την εξεύρεση €31.5 δις.  Τα €10 δις χρειάζονται για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, €10 δις χρειάζονται για τις ανάγκες του δημόσιου τομέα και €11.5 δις είναι η υποχρέωση της Κύπρου προς τον ELA (European Liquidity Assistance).

Δεν μπορώ να εισηγηθώ στον εαυτό μου πως θα μπορούσαμε να απεμπλακούμε από την Τρόικα.  Τα γεγονότα άλλωστε των τελευταίων ημερών μας δίδαξαν ότι μόνο μέσα από Ευρωπαϊκούς θεσμούς θα μπορούμε να κάνουμε ένα νέο ξεκίνημα.  Η στάση της Ρωσίας ήταν ενδεικτική και θα πρέπει να μας δίδαξε αρκετά μαθήματα.  Το κυριότερο,  στην πολιτική δεν μετρούν ο φιλίες αλλά τα συμφέροντα.

Η έξοδος της Κύπρου από το ευρώ στις παρούσες συνθήκες θα ήταν μια ακροβασία και ένα εγχείρημα που όμοιό του δεν έχει ξανασυμβεί μέχρι σήμερα.

Θα έχουμε ένα σενάριο με μια οικονομία χρεοκοπημένη να φεύγει από μια νομισματική ένωση και να αναγκάζεται από το μηδέν να εισάξει το δικό της εθνικό νόμισμα.    

Δεν φαντάζομαι ποιος θα ήταν σε θέση να εκτιμήσει την εσωτερική αξία του νέου νομίσματος, ή καλύτερα το βαθμό υποτίμησης του από την στιγμή που θα υιοθετηθεί.  

Δεν υπήρχε μέχρι σήμερα κανένα ιστορικό προηγούμενο.  Ακόμη χώρες που πτώχευσαν στην δεκαετία του 90 όπως η Ρωσία και η Αργεντινή είχαν το δικό τους νόμισμα και συνέχισαν με αυτό, υποτιμώντας βεβαίως την εσωτερική του αξία.  Ακόμη οι χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης που ξαφνικά βρέθηκαν να μην έχουν το δικό τους εθνικό νόμισμα μέχρι να εισαγάγουν το δικό τους κατάφεραν να επιβιώσουν μόνο γιατί μπορούσαν να προβαίνουν σε ανταλλαγές προϊόντων.

Αντίθετα, η Κύπρος θα είναι μια μοναδική περίπτωση.  Μια χρεοκοπημένη χώρα η οποία θα βρίσκεται στα χέρια των ιστορικών για πολλές δεκαετίες.  Θα εξαναγκαστεί να προχωρήσει στη δημιουργία και εισαγωγή ενός εθνικού νομίσματος εκ του μηδενός και ταυτόχρονα θα είναι αποκλεισμένη από το διεθνές εμπόριο λόγω πτώχευσης.

Θα είναι δηλαδή, πιθανώς, αδύνατη η εισαγωγή καυσίμων κίνησης και για την παραγωγή ηλεκτρισμού.  Αντιλαμβάνεστε επομένως τις συνέπειες στην παραγωγή και στο βιοτικό μας επίπεδο.

Το μόνο ιστορικό ανάλογο θα μπορούσε να συναντηθεί στην Ελλάδα μετά το τέλος του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου. 

Όπως τότε έτσι και σήμερα ο αντιπραγματισμός και η χρυσοφιλία θα αντικαθιστούσαν τις συμβατικές μεθόδους των συναλλαγών όπως τις γνωρίζουμε σήμερα, ενώ κάθε ουσιαστική παραγωγική δραστηριότητα θα σταματούσε και κάθε ευκαιρία για επενδύσεις θα ήταν ανέφικτη και θα σταματούσε.  Η ρευστή νομισματική κατάσταση  με τις απανωτές υποτιμήσεις αποτελεί αντικίνητρο για επενδύσεις, κυρίως ξένες επενδύσεις.

Θα πρέπει να τονίσουμε όμως ότι στη μεταπολεμική Ελλάδα η εξωτερική βοήθεια δια μέσου του σχεδίου Marshall  έσωσε την Ελλάδα και δημιούργησε τις βάσεις για την επανεκκίνηση της δικής της οικονομίας.  Στην περίπτωση της Κύπρου αφού θα έχουμε διώξει την Τρόικα που θα προσδοκούμε για το δικό μας σχέδιο Marshall; 

Συμπερασματικά η έξοδος μας από το ευρώ μπορεί να χαρακτηριστεί και ως μόνη επιλογή αυτοκτονίας.  Η λογική επιτάσσει  ότι η Κύπρος θα πρέπει να αγωνιστεί να παραμείνει στο ευρώ και να προσεύχεται παράλληλα να συνεχίσει να υφίσταται η Ευρωζώνη.

Η απειλή του χάους, όμως που ορθώνεται μπροστά στην Κύπρο σε περίπτωση εξόδου από το ευρώ δεν θα πρέπει να μας εμποδίζει από του να βλέπουμε και την άλλη όψη του νομίσματος.  Στην επιδίωξη δύο στόχων, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι εγκαταλείφθηκαν μηχανισμοί και δικλίδες ασφαλείας με νευραλγική σημασία για την Κυπριακή κοινωνία και οικονομία.

Ο πρώτος στόχος ήταν η συμμετοχή στο σκληρό πυρήνα της Ευρώπης και ο δεύτερος στόχος ήταν η εμπέδωση συνθηκών χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και η συνεπαγόμενη επάρκεια κεφαλαίων και η ανάπτυξη του αναπτυξιακού μας δυναμικού.

Έναντι όμως αυτών των δύο στόχων πρέπει να παραδεχτούμε ότι χάσαμε στρατηγικά πλεονεκτήματα ενάσκησης οικονομικής και νομισματικής πολιτικής όπως:       

-           Η δυνατότητα ευέλικτης συναλλαγματικής πολιτικής μέσω ενός Εθνικού νομισματικού συστήματος.

-           Η δυνατότητα να ασκεί νομισματική πολιτική που να αντιστοιχεί στον κύκλο της Κυπριακής οικονομίας.  Η νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την τελευταία δεκαετία ήταν προσανατολισμένη στις ανάγκες των οικονομιών της Βόρειας Ευρώπης.         

Αναμένουμε επομένως να πεισθούμε ότι η έξοδος μας από το ευρώ θα είχε θετικές επιπτώσεις για το βιοτικό μας επίπεδο και ότι η απεμπλοκή μας από την Τρόικα θα ήταν εφικτή με τα σημερινά δεδομένα.   

Οι ρητορικοί λόγοι και ο λαϊκισμός θα πρέπει να αντικατασταθούν με χειροπιαστά επιχειρήματα που πείθουν τον πολίτη γιατί από τα υπόλοιπα έχει πραγματικά χορτάσει.

Οικονομολόγος – Εγκεκριμένος Λογιστής

Επαρχιακός Γραμματέας ΔΗ.ΣΥ Πάφου