Αεροδρόμιο Τύμπου και Κέντρο Ελέγχου Περιοχής (ACC)

Αντώνης Αντωνίου
Πρόεδρος Ε.Ε.ΔΗΚΟ  Πάφου

Στη συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον Τ/Κ ηγέτη, στις 23 Αυγούστου 2016, οι Τουρκοκύπριοι έθεσαν θέμα λειτουργίας, μετά τα λύση, ξεχωριστού Κέντρου Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας  (ACC).

Επέμεναν στη θέση αυτή,παρόλο που τους είχε υποδειχθεί, από εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, ότι δεν ενδείκνυται η ύπαρξη ξεχωριστών Κέντρων Ελέγχου σε περιπτώσεις που τα αεροδρόμια βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και ότι σε μια τέτοια διευθέτηση θα προκαλείται σύγχυση, καθότι στον Κυπριακό Εναέριο Χώρο τα αεροσκάφη πρέπει να παίρνουν έγκριση από το Κέντρο Ελέγχου του κράτους στο οποίο εισέρχονται.

Είναι προφανές πως ο λόγος της απαίτησης ύπαρξης δεύτερου ACC είναι για να χρησιμοποιηθεί από το Συνιστών Τ/Κ Κρατίδιο μετά την διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Το παράνομο Αεροδρόμιο Τύμπου λειτούργησε μετά την Εισβολή του 1974 στον χώρο του μικρού στρατιωτικού αεροδρομίου και έκτοτε αναβαθμίστηκε από τις Κατοχικές Δυνάμεις και λειτουργεί ως το πολιτικό αεροδρόμιο του παράνομου καθεστώτος.

Δεν τυγχάνει αναγνώρισης από το Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας(ΔΟΠΑ-ICAO) αφού τόσο το FIR(Flight Information Region) της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και το προνόμιο καθορισμού των αεροδρομίων της χώρας(AirportDesignation), αναγνωρίζονται από το ΔΟΠΑ.

Η Τουρκία στην προσπάθεια της να αναβαθμίσει το παράνομο Αεροδρόμιο Τύμπου, με προοπτική την τελική  αναγνώριση από τη Διεθνή Κοινότητα, εκχώρησε τις πιο κάτω επιχειρησιακές δυνατότητες:

1.     Τον Έλεγχο Εναέριας Κυκλοφορίας σε ένα παράνομο/τεχνητό FIR που συνίσταται από το Βόρειο Τμήμα του Εναέριου Χώρου της Δημοκρατίας, ακολουθώντας τη διαχωριστική γραμμή και επεκτεινόμενο εντός του FIR της Νότιας Τουρκίας. Ο εναέριος χώρος της Τουρκίας  «εκχωρήθηκε» στο παράνομο καθεστώς για τη δημιουργία στρατηγικού βάθους. Έτσι το Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Άγκυρας κάνει «μεταβίβαση/Handover» στο ¨Κέντρο Ελέγχου Περιοχής Τύμπου¨ κάθε αεροσκάφους που υπερίπταται του Τουρκικού FIR με Νότια κατεύθυνση προς Κύπρο ή άλλη γειτονική χώρα. Με αυτό τον αδόκιμο τρόπο, η Διεθνής Κοινότητα λαμβάνει γνώση για την ύπαρξη της Τύμπου και του ρόλου που προσπαθεί να διαδραματίσει.

2.     Τον Έλεγχο Εναέριας Κυκλοφορίαςστον ¨Πύργο Ελέγχου¨ του αεροδρομίου Τύμπου για σκοπούς προσέγγισης(προσγείωσης/απογείωσης).

Το 2007 οι ούτω καλούμενες «Τουρκοκυπριακές αερογραμμές» κατήγγειλαν την Κυπριακή Δημοκρατία στο Δικαστήριο του Λονδίνου ότι ¨παράνομα εμπόδιζε τις απευθείας πτήσεις από και προς το Αεροδρόμιο της Τύμπου¨. Η Κ.Δ. κέρδισε  τη δίκη. Της αναγνωρίστηκε τόσο το απόλυτο δικαίωμά να καθορίζει η ίδια τα διεθνή αεροδρόμιά της βάσει της Συνθήκης του Σικάγο, όσο και η κυριαρχία της σε όλο το FIR της ανεξαρτήτως κατοχής.

Έκτοτε, με τις απευθείας πτήσεις εκτός νομιμότητας, το αεροδρόμιο Τύμπου περιορίστηκε στη διεκπεραίωση πτήσεων με Τουρκικά Αεροδρόμια στα οποία ¨παραδίδονταν¨ οι όποιοι διεθνείς επιβάτες για μεταφορά με Τουρκικών συμφερόντων αερογραμμές με επιβάρυνση σε κόστος και χρόνο. Όποτε επιχειρείται πτήση αεροσκάφους τρίτης χώρας προς Τύμπου ακολουθούν έντονα διαβήματα της Κυπριακής Δημοκρατίας προς τη χώρα εγγραφής του αεροσκάφους με θετικά αποτελέσματα.

Γι’ αυτό το λόγοσ’ όλες τις συζητήσεις, για Οικοδόμηση Μέτρων Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) μεταξύ των δύο κοινοτήτων, οι Τουρκοκύπριοι θέτουν θέμα αναγνώρισης του παράνομου αεροδρομίου Τύμπου. Αν η Κυπριακή Δημοκρατία, για σκοπούς ΜΟΕ, επιτρέψει απευθείας Διεθνείς Πτήσεις από και προς το αεροδρόμιο Τύμπου, τότε θα γίνουν διευθετήσεις με εμπλοκή του ΔΟΠΑ, για κανονική λειτουργία του σύμφωνα με τους σχετικούς Διεθνείς Κωδικούς, που θα προσδίδουν αναγνωρισιμότητα και αποδοχή της λειτουργίας του και «ντε φακτο» ένταξή των δύο Κέντρων Ελέγχου στο σύστημα του ΔΟΠΑ.

Εφόσον ήθελε επισυμβεί το πιο πάνω, μελλοντική αναίρεση της έγκρισης της Δημοκρατίας θα είναι εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο εγχείρημα.

Μέχρι σήμερα η στήριξη της δικής μαςθέσηςαπό τον ΔΟΠΑ για το παράνομο αεροδρόμιο Τύμπου, στερείαπό το Παράνομο Καθεστώς το στοιχείο κυριαρχίας και νομιμότητας.

Όλες οι προσπάθειες που έγιναν μέχρι σήμερα από τη Διεθνή Κοινότητα και την Κυπριακή Δημοκρατία, με χρήση των Καλών Υπηρεσιών του EUROCONTROL, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ΔΟΠΑ και άλλων, είχαν ως στόχο την εξεύρεση «Λειτουργικής Λύσης» για σκοπούς της διασφάλισης της Ασφάλειας Πτήσεων στο FIR Κύπρου, ώστε οι Ελεγκτές  Εναέριας Κυκλοφορίας της Δημοκρατίας να μπορούν να ενημερώνουν και να ενημερώνονται για περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης ή και δυνητικών ατυχημάτων, μέσω EUROCONTROL, αποκλείοντας πάντοτε απευθείας συνομιλία Κέντρου Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας Περιοχής Λευκωσίας και «Κέντρου Ελέγχου Εναέριας Κυκλοφορίας Τύμπου» ή «Πύργου Ελέγχου  Αεροδρομίου Τύμπου».

Ο τομέας των αερομεταφορών είναι μεγάλης σημασίας για όλες τις χώρες και αποτελεί ισχυρό εργαλείο κυριαρχίας, οικονομικής ανάπτυξης και περιφερειακής συνεργασίας. Επιπρόσθετα, και σε αντίθεση με άλλες χώρες, οι αερομεταφορές στην Κύπρο έχουν και σοβαρές πολιτικές πτυχές.

Οι όποιες διευθετήσεις συμφωνηθούν στο θέμα των αερομεταφορών στις συνομιλίες, θα πρέπει να συνάδουν με συγκεκριμένες αρχές όπως: τη διεθνή νομιμότητα, την κυριαρχία και ενότητα του κράτους, τη λειτουργικότητα και την ασφάλεια πτήσεων. Τούτο σημαίνει: ένα και αδιαίρετο FIR, μια Κεντρική Εποπτική Αρχή Αερομεταφορών και μια Κεντρική Υπηρεσία Αεροναυτιλίας.

Οτιδήποτε έξω από αυτά τα πλαίσια θα συνιστά εκχώρηση κυριαρχίας, μη αναστρέψιμη ίσως,  με ότι αυτό συνεπάγεται.

Αντώνης  Αντωνίου,

Πρόεδρος Ε.Ε. Πάφου,

Υπεύθυνος Τομέα Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργωντου ΔΗ.ΚΟ.