Η ψευδαίσθηση της εφαρμογής της λύσης

Καθημερινά ενημερωνόμαστε για τις νέες εξελίξεις στο Κυπριακό στις διάφορεςτου πτυχές. Ακούμε για το περιουσιακό, κατά πόσο θα έχει τον πρώτο λόγο οσφετεριστής/«χρήστης» ή ο ιδιοκτήτης, αν θα δικαιούται αποζημίωση ήεπανεγκατάσταση. 

Ακούμε για την διακυβέρνηση, αν θα είναι εκ περιτροπήςπροεδρία ή όχι και αν θα είναι δύο η τρεις οι Τ/κ υπουργοί στο ΥπουργικόΣυμβούλιο. Όλα αυτά είναι απαράδεκτα και μόνο που συζητούνται, εντούτοιςδεν ήταν αυτά τα κύρια προβλήματα του σχεδίου Αννάν. Στην πραγματικότητα οκυπριακός ελληνισμός απέρριψε το σχέδιο Αννάν για πολύ πιο βασικούςλόγους. Το απορρίψαμε γιατί 19 χρόνια μετά τη λύση δεν θα υπήρχε έλεγχοςτων εποίκων στο νησί, γιατί δεν υπήρχε τελική ημερομηνία αποχώρησης τουκατοχικού στρατού, γιατί έθετε σε ισχύ τις αποφάσεις που πάρθηκαν από ταπαράνομα δικαστήρια του ψευδοκράτους, γιατί μας επέβαλλε να ξεχάσουμε έναμέρος της ιστορίας μας (1963-1974), γιατί η οριστική αποζημίωση τωνπροσφύγων θα γινόταν μετά από 25 χρόνια. Κυρίως, οι διατάξεις του σχεδίουαφορούσαν είτε το κοντινό είτε το μακροπρόθεσμο μέλλον με την ελπίδα ότι τα“θα” εφαρμοστούν. Για να δούμε όμως κατά πόσο θα εφαρμοστούν στο μέλλονπρέπει πρώτα να κοιτάξουμε το παρελθόν.

Ας πάρουμε για παράδειγμα την Ίμβρο και την Τένεδο. Σύμφωνα με τηνσυνθήκη της Λωζάνης (1923) παραχωρείτο στους κατοίκους αυτών των νησιώνεκτενής αυτονομία ως μέρος του τουρκικού κράτους. Μάλιστα η συνθήκηπροέβλεπε πως κανένας νομός του τουρκικού κράτους δεν μπορούσε ναυπερισχύσει της ίδιας της συνθήκης. Εντούτοις, η αυτονομία της ελληνικήςμειονότητας των δυο νησιών άλλαξε μόλις το 1926 με την εφαρμογή του νέουαστικού κώδικα που καταργούσε όλα τα δικαιώματα των μειονοτήτων μαζί καιαυτών της Ίμβρου και της Τενέδου, κατά παράβαση της συνθήκης. Έτσι σιγάσιγά απαγορεύτηκε η διδασκαλία της ελληνικής γλωσσάς, η καλλιέργεια τωνχωραφιών, η ύπαρξη τοπικής αστυνομίας κ. α. Αποκορύφωμα δε αυτής τηςσυστηματικής προσπάθειας εκτοπισμού του ελληνικού στοιχείου αυτών των δυονησιών είναι η εγκατάσταση ανοιχτής φυλακής στην Ίμβρο, δίνοντας τηνευκαιρία στους βαρυποινίτες να γυρίζουν ελεύθεροι σε όλο το νησί.Επιπρόσθετα δημιουργήθηκε και ένα στρατόπεδο στην περιοχή με το ελεύθεροστους στρατιώτες να καταστρέφουν αγροικίες και ξωκλήσια. Τότε δεν άργησαννα εμφανιστούν βιασμοί, βιαιοπραγίες και δολοφονίες. Το αποτέλεσμα αυτήςτης πολιτικής είναι σήμερα να υπάρχουν μόνο 254 Έλληνες στην Ίμβρο από8912 και 20-25 στην Τένεδο από 2500 που ήταν όταν υπογράφτηκε η συνθήκητης Λωζάνης.

Αν νομίζουμε ότι αυτά είναι στο μακρινό παρελθόν τότε υπάρχει και η συμφωνίατης 3ης Βιέννης (2 Αυγούστου 1975) που διασφάλιζε το δικαίωμα τωνεγκλωβισμένων στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου να είναι ελεύθεροι καινα έχουν μια ομαλή ζωή. Η συμφωνία αυτή μάλιστα έκανε αναφορά σεδιευκολύνσεις στη θρησκεία, την εκπαίδευση και την ιατρική περίθαλψη τωνεγκλωβισμένων. Όπως πάντα η Κυπριακή Δημοκρατία τήρησε τις δεσμεύσειςπου προνοούσε η συμφωνία, διατηρώντας μέχρι και τα τ/κ ονόματα δρόμων(βλέπε Πιάλε Πάσα) αλλά η Τουρκία δεν έπραξε το ίδιο. Η Τουρκία πάντα τηρείμόνο τις δεσμεύσεις που συμφέρουν στην ίδια και απλά τις άλλες τις αγνοεί.Έτσι στην βόρεια Κύπρο δεν άφησαν γιατρούς να πάνε για την περίθαλψη τωνεγκλωβισμένων, άλλα ούτε και δάσκαλους για την διευκόλυνση της εκπαίδευσηςτων παιδιών. Ακόμα άρχισαν χωρίς αιτία βιαιοπραγίες σε βάρος τωνεγκλωβισμένων, αρπάγες περιουσιών αναγκάζοντας ουσιαστικά τουςεγκλωβισμένους να εγκαταλείψουν τα σπίτια και τη γη τους.

Τα τρία αυτά νησιά έχουν ένα κοινό στοιχειό. Βρίσκονται σε στρατηγικήςσημασίας σημεία για την Τουρκία. Η Ίμβρος και η Τένεδος βρίσκονται στηνείσοδο των στενών του Ελλησπόντου, σημείο στρατηγικής σημασίας για τονέλεγχο της εισόδου στην μαύρη θάλασσα. Η Κύπρος βρίσκεται σε άλλη μιαστρατηγικής σημασίας θέση για την Τουρκία. Βρίσκεται στο μαλακό τηςυπογάστριο. Αυτό άλλωστε το περιγράφει και στο βιβλίο του ο ΑχμέτΝταβούτογλου πηγαίνοντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα λέγοντας πως ακόμακαι αν δεν υπήρχε ένας Τ/κ στην Κύπρο η Τουρκία όφειλε να διατηρεί ένακυπριακό ζήτημα ανοιχτό. Στα βιβλία αναλυτών όπως ο Hans Morgenthau και ο Kenneth Waltz θέτονται μερικές προϋποθέσεις για την ειρηνική επίλυσηδιαφορών, την αποτροπή απειλών και εδραίωσης της σταθερότητας. Η κύριαπροϋπόθεση εφαρμογής συνθηκών και διακρατικών συμφωνιών αλλά καιύπαρξης ισόρροπων διαπραγματεύσεων είναι το ισοζύγιο ισχύος. Δεδομένουτου διακηρυγμένου τουρκικού στόχου διχοτόμησης διά ομοσπονδίας, ηομοσπονδιακή λύση του κυπριακού αποτελεί ένα βήμα για την Τουρκία, όχιπρος την εγκαθίδρυση της ειρήνης και της αγάπης στο νησί (η ιστορία τηςΤουρκίας έχει αποδείξει ότι το τελευταίο που την απασχολεί είναι η ειρήνη και ηδικαιοσύνη) αλλά προς τη μελλοντική πλήρη τουρκοποίηση του νησιού. Ακόμακαι αν υποθέσουμε πως η ΔΔΟ αποτελεί σωστή λύση, η παρούσα ανισορροπίαισχύος μεταξύ Τουρκίας- Κυπριακής Δημοκρατίας σε συνδυασμό με ταδιδάγματα της ιστορίας και τους πάγιους τουρκικούς στόχους, καθιστά τηνεφαρμογή της εν λόγω λύσης εκ μέρους της Τουρκίας ευσεβή πόθο.

Στην Κύπρο επικρατεί μια νοοτροπία που λέει ότι δεν μπορούμε να κάνουμετίποτα και στο μεταξύ πραγματικά δεν κάνουμε τίποτα. Στο τέλος της ημέραςδεν γίνεται τίποτα και απλά επιβεβαιωνόμαστε. Αν δεν αλλάξει η λογική τηςαποδοχής των τετελεσμένων της εισβολής τότε δεν θα είναι μόνο ευθύνη τηςΤουρκίας το ό,τι πάθουμε αλλά και δική μας. Αν δεν δημιουργήσουμε τιςπροϋποθέσεις έτσι ώστε η Τουρκία να είναι αναγκασμένη, μέσω της δικής μαςισχύος, να εφαρμόσει την όποια συμφωνία, τότε θα συνεχίσουμε ναπροχωρούμε στο άγνωστο στρουθοκαμηλίζοντας μέσα στην θαλπωρή τωνψευδαισθήσεων. Κάθε κράτος πορεύεται με αυτό που ονομάζεται “raison d’État”δηλαδή το εθνικό συμφέρον και εμείς πρέπει τουλάχιστο να προσπαθήσουμε νααποτρέψουμε αυτή τη κατάσταση αν θέλουμε να αποφύγουμε το παράδειγματης Ίμβρου. Ο λαός κατά βάθος ξέρει την αλήθεια. Η αλήθεια είναι το αντίθετοτης λήθης που με τόση προσπάθεια μάχονται να μας επιβάλουν. Αυτό που δενγνωρίζουν όμως είναι πως ο λαός επέλεξε να μην ξεχνά και όχι απλά ναθυμάται. Καταλήγοντας αντιλαμβανόμαστε ότι η Τουρκία δεν έχει απλάπαρελθόν, έχει ποινικό μητρώο. Το παρελθόν της Τουρκίας είναι ανάξιοεμπιστοσύνης και ρατσιστικές “λύσεις” που να διαχωρίζουν το νησί σε δυοζώνες διαγράφοντας την ιστορία του, λύσεις που δεν θα εγγυούνται τηνεπιβίωση του Ελληνισμού στο νησί και την εφαρμογή τους από την Τουρκία,απλά δεν θα γίνουν ΠΟΤΕ αποδεκτές από τον κυπριακό Ελληνισμό.

Αριστείδης Ζήνωνος
Γραμματέας Αποδήμων και Διεθνών Σχέσεων

ΜΕΤΩΠΟ Κυπρίων Φοιτητών Ηνωμένου Βασιλείου