ΟΜΙΛΙΑ ΗΛΙΑ ΜΥΡΙΑΝΘΟΥΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΡΑΤΙΚΟ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2023

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Κυρίες και κύριοι υπουργοί.

 

Η συζήτηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2023 γίνεται κάτω από το βάρος των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων, που συνεχίζει να προκαλεί το πέρασμα της πανδημίας αλλά επιπρόσθετα έχει επιδεινωθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία με τα προβλήματα που δημιουργούνται από την ενεργειακή και επισιτιστική κρίση ανά το παγκόσμιο.

 

Ταυτόχρονα, η κατάσταση αυτή έφερε στην επιφάνεια τις χρόνιες αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας.

 

Αδυναμίες τις οποίες από την πλευρά της ΕΔΕΚ υποδεικνύαμε τα προηγούμενα χρόνια, αλλά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις δεν υπήρχε η ανάλογη ανταπόκριση.

 

Χαρακτηριστικά στις παρατηρήσεις που υποβάλλαμε τονίζαμε την αναγκαιότητα οι προϋπολογισμοί να αλλάξουν φιλοσοφία.

 

Να μην διαπνέονται από φιλοσοφία, η οποία να αποσκοπεί μόνο στην επίτευξη ποσοτικών και όχι και ποιοτικών στόχων, μέσα από τη συνέχιση της μονοσήμαντης διαχείρισης των πάγιων τομέων της οικονομίας, όπως του κατασκευαστικού, του τουριστικού και των υπηρεσιών. Τομείς οι οποίοι όπως τονίζαμε είναι ιδιαίτερα εύθραυστοι, που επηρεάζονται από εξωγενείς και  μη ελεγχόμενους παράγοντες.

 

Υποδεικνύαμε την απουσία ποιοτικών μέτρων που θα προσέδιδαν στην κυπριακή οικονομία μακροοικονομική σταθερότητα και προστιθέμενη αξία.

 

Η πανδημία του κορωνοϊού και το σκάνδαλο των πολιτογραφήσεων οδήγησαν σε κρίσης του κατασκευαστικού τομέα.

 

Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η πανδημία έπληξαν τον τουριστικό τομέα και τις υπηρεσίες.

 

Είναι για αυτούς τους λόγους που επισημαίναμε στους εκάστοτε κυβερνώντες να λάβουν μέτρα, ώστε η κυπριακή οικονομία να επεκταθεί και σε νέους καινοτόμους και υψηλής τεχνολογίας τομείς.

 

Να ετοιμαστούν προγράμματα και να γίνουν επενδύσεις για την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση της γεωργοκτηνοτροφίας και αλιείας, αλλά και του μεταποιητικού τομέα τόσο στον τομέα των τροφίμων όσο και σε άλλων νεοφυών προϊόντων, ώστε η πατρίδα μας να αποκτήσει μερική ή σχετική επάρκεια καταναλωτικών αγαθών και να μειωθεί η εξάρτηση από τα  εισαγόμενα.

 

Δυστυχώς αυτή η παγκόσμια επισιτιστική και ενεργειακή κρίση με βάση τις εκτιμήσεις δεν αναμένεται ότι θα υποχώρηση σύντομα με αποτέλεσμα να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για μεγάλες κοινωνικές αναταραχές.

 

Για την υλοποίηση αυτού του στόχου πέραν από την απορρόφηση κεφαλαίων από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά προγράμματα, θα πρέπει να υπάρχει και σχεδιασμός και στόχευση για το πως και τι θέλουμε να παράγουμε και ποιες ανάγκες θέλουμε να ικανοποιήσουμε. Μέσα λοιπόν από αυτή τη φιλοσοφία θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε το πλούσιο επιστημονικό δυναμικό της πατρίδας μας, με ταυτόχρονη μείωση της ανεργίας που παρατηρείται κυρίως στους νέους μας και που φθάνει σήμερα το 17%.

 

Σημαντικός παράγοντας στην ποιοτική ανάπτυξη της οικονομίας είναι και η ανθρωποκεντρική μορφή που πρέπει να χαρακτηρίζει την οικονομική πολιτική του κράτους. Οι πόροι πρέπει να έχουν κατά το δυνατόν ομοιόμορφη κατανομή στους πολίτες είτε άμεσα είτε έμμεσα. Αυτό θα μειώσει την φτωχοποίηση ομάδων του πληθυσμού και θα συμβάλει ουσιαστικά στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής.

 

Τα κονδύλια στον αναπτυξιακό προϋπολογισμό πρέπει να κατανέμονται ισόρροπα δημιουργώντας κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη σε όλη την επικράτεια, διαφορετικά οι ανισότητες θα διευρύνονται και η αγροτικές περιοχές θα ερημώνονται, δημιουργώντας μεγαλύτερα προβλήματα λόγο αστυφιλίας.

 

Δεν μπορεί να λέμε ότι το κατά κεφαλή εισόδημα στην Κύπρο το 2021 ήταν 37500 ευρώ, αλλά στην Πόλη Χρυσοχούς ή στον Πύργο Τυλληρίας να είναι 17500 ευρώ ή στις ορεινές περιοχές του Τροόδους να είναι ακόμα μικρότερο ενώ σε κάποιες άλλες περιοχές το εισόδημα αυτό είναι υπερδιπλάσιο.

 

Η οικονομία έχει αξία όταν αυτή συνδέεται με τους ανθρώπους, το βιοτικό τους επίπεδο, την προστασία τους από κινδύνους οικονομικής φύσης που ελλοχεύουν και οικοδομούν συνθήκες κοινωνικής προστασίας. Την προστασία αυτή την έχουν ανάγκη σε μεγαλύτερο βαθμό όσοι προέρχονται από τα ευάλωτα οικονομικά στρώματα της κοινωνίας και έχουν πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση που έπληξε την πατρίδα-μας.

 

Η πραγματική οικονομία προσδιορίζεται σε σταθερό και μακροπρόθεσμο ορίζοντα και η ισορροπημένη προσέγγισή της αφορά το σύνολο των αριθμών που καθορίζουν οι οικονομετρικοί δείκτες και όχι επιλεκτικά μόνο σε αυτούς που «εξυπηρετούν ή και βολεύουν».

 

Δυστυχώς η ανάπτυξη αλλά και η κατανομή του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος δεν κατανέμονται ισόρροπα ούτε γεωγραφικά αλλά ούτε και κοινωνιολογικά.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Οι κρίσεις δεν έχουν μόνο επιπτώσεις, προσφέρουν και ευκαιρίες για ουσιαστικές αλλαγές και νέες αναπτύξεις. Μερικές δράσεις που θα μπορούσαν να προωθηθούν:

 

-     Η μείωση της γραφειοκρατίας και η αύξηση της παραγωγικότητας της Δημόσιας Υπηρεσίας με την επιτάχυνση της  εισαγωγή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με την περεταίρω ανάπτυξη του υφυπουργείου καινοτομίας που δυστυχώς θεωρούμε ότι ο προϋπολογισμός του για το 2023 παραμένει χαμηλός και την ίδια στιγμή παρατηρούμε μια έξαρση αιτημάτων για πλήρωση θέσεων σε όλους τους τομείς της δημόσιας  και ημιδημόσιας υπηρεσίας.

 

-     Η εκπόνηση σχεδίου για αξιοποίηση κρατικής γης και την ανέγερση νέων σύγχρονων, λειτουργικών και μειωμένης περιβαλλοντικής επιβάρυνσης κτιρίων για να στεγασθούν υπουργεία και κρατικές υπηρεσίες αλλά και για να δημιουργηθούν φοιτητικές εστίες.

 

-     Δεν δικαιολογείται το κράτος να ξοδεύει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο για να στεγάζει την δημόσια υπηρεσία σε ακατάλληλα υποστατικά.

 

-     Δεν δικαιολογείται η εκκλησία να μπορεί να κάνει φοιτητικές εστίες με προσιτά ενοίκια για τους φοιτητές μας και το ίδιο το κράτος να είναι απών από τέτοιες πολιτικές.

 

Το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση για την στεγαστικής πολιτικής, στο οποίο περιλαμβάνονται και αρκετές προτάσεις που η ΕΔΕΚ κατάθεσε, κινείται προς την ορθή κατεύθυνση, όμως θα μπορούσε να είναι πιο γενναιόδωρο, κυρίως στην περιφέρεια και στις ορεινές περιοχές με δράσεις ενίσχυσης των νεαρών ζευγαριών, ώστε με τον τρόπο αυτό να πετύχουμε τρεις  στόχους.

 

Δηλαδή την ενεργοποίηση και ανάκαμψη της οικοδομικής βιομηχανίας στην περιφέρεια, τη στήριξη των νεαρών ζευγαριών για απόκτηση πρώτης κατοικίας και την αντιμετώπιση της αστυφιλίας.

 

Αναμφίβολα οι δείκτες της κυπριακής οικονομίας παρουσίασαν βελτίωση, δεν ήταν όμως σε βαθμό που να δημιουργούν κλίμα σιγουριάς και ασφάλειας. Πολύ δε περισσότερο, δεν δικαιολογείται ο ενθουσιασμός που παρατηρείται.

 

Συγκεκριμένα, με βάση την ανακοίνωση πριν μερικές εβδομάδες της Eurostat το μεγαλύτερο ποσοστό των νοικοκυριών που είχαν μείωση του εισοδήματός τους το 2021 το  είχε η Κύπρος με ποσοστό 27,6%, άρα το ότι αυξήθηκε το ΑΕΠ το 2021 στο 5,5% σημαίνει ότι δεν είχε θετικό αντίκτυπο σε σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού μας.

 

Σύμφωνα με τα ίδια στατιστικά στοιχεία της Ε.Ε., η Κύπρος βρίσκεται στην τελευταία θέση όσον αφορά την κατανομή του εθνικού εισοδήματος. Από την οικονομική ανάπτυξη που παρουσιάζει, ευνοείται μόνο ένα μικρό ποσοστό του πληθυσμού, ενώ περίπου το 25% των συμπολιτών μας βρίσκεται κάτω ή κοντά στο όριο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού.

 

Οι μισθοί του ιδιωτικού τομέα βρίσκονται καθηλωμένοι και σε σύγκρισή με τους μισθούς του δημοσίου, το χάσμα είναι τεράστιο.

 

Η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας το 2022 βρίσκεται στην 40^η θέση ανάμεσα σε 63 χώρες, υποχωρώντας από την 33^η θέση το 2021, σύμφωνα με το παγκόσμιο κέντρο ανταγωνιστικότητας IMD, ενώ η παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα βρίσκεται πολύ κάτω από τον μέσο όρο των χωρών της Ευρωζώνης ζήτημα που αναδεικνύει την αναγκαιότητα γρήγορης μετάβασης στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση και μείωση του δημοσιοϋπαλληλικού κόστους στις προσφερόμενες υπηρεσίες του δημοσίου.

 

Η κυπριακή οικονομία έχει τον υψηλότερο ιδιωτικό δανεισμό και το δεύτερο ψηλότερο ποσοστό Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ).

 

Η ΕΔΕΚ με σοβαρότητα και εποικοδομητική συνέργεια κατάθεσε στην Κυβέρνηση σειρά προτάσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στην οικονομία  και στην κοινωνία.

 

Εισηγηθήκαμε ότι το κράτος σε περιόδους οικονομικής κρίσης ή/και δυσπραγίας είναι σημαντικό με αποφάσεις και πρωτοβουλίες να δίνει κίνητρα για είσοδο στην πραγματική οικονομία χρημάτων. Να αυξάνεται η ρευστότητα, η διακίνηση χρημάτων και κατ’ επέκταση η αύξηση των εσόδων του κράτους για να μπορεί να κάνει μια πιο γενναιόδωρη κοινωνική πολιτική.

 

Από την πλευρά της ΕΔΕΚ καταθέσαμε μια σειρά μέτρων τα οποία θα μπορούσαν να αυξήσουν τα έσοδα του κράτους, να μειώσουν τη φοροδιαφυγή και να περιορίσουν την παραοικονομία. Τέτοια μέτρα θα μπορούσαν να είναι:

 

-          Μείωση των συντελεστών φορολογίας.

 

-          Παραχώρηση κινήτρων για έγκαιρη αποπληρωμή οφειλών προς το κράτος.

 

-          Κίνητρα για επενδύσεις σε μονάδες υψηλής τεχνολογίας καθώς και στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα της οικονομίας.

 

-          Φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης ιδιοκτησίας ,κυρίως αυτής που κατέχουν σήμερα τα επενδυτικά ταμεία τα οποία πέρασαν στον χέρι τους τεράστιες περιουσίες.

 

Επιπρόσθετα, δεν έχει προχωρήσει η λήψη μέτρων για δικαιότερη κατανομή των φορολογικών  βαρών στους πολίτες, ώστε σταδιακά να μειωθεί το οικονομικό χάσμα μεταξύ των ψηλών και των χαμηλών εισοδημάτων. Αντίθετα το οικονομικό χάσμα μεταξύ των εισοδημάτων έχει διευρυνθεί ακόμα περισσότερο. Η μεσαία τάξη παρουσιάζει ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση, και ο κίνδυνος αποσύνθεσης της κοινωνικής συνοχής είναι ιδιαίτερα μεγάλος.

 

Δυστυχώς τόσο από τον προϋπολογισμό όσο και στις κατά καιρούς προτάσεις της κυβέρνησης δεν περιλαμβάνονται δράσεις προς αυτή την κατεύθυνση.

 

Δεν παραβλέπουμε το γεγονός ότι υπήρξαν αποφάσεις από την  κυβέρνηση προς την ορθή κατεύθυνση, μετά και από προτάσεις της ΕΔΕΚ που αφορούσαν:

 

-          Στην καθιέρωση κατώτατης σύνταξης.

 

-          Στην σύνταξη χηρείας για τους άνδρες (έστω και κουτσουρεμένη).

 

-          Η πρόωρη σύνταξη σε άτομα που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία.

 

-          Η άδεια πατρότητας.

 

 

Εδώ θα ήθελα να μνημονεύσω την αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου, η οποία αγκάλιασε με θέρμη της προτάσεις μας και πραγματικά πάραξε τεράστιο έργο στο υπουργείο της προσεγγίζοντας το κάθε θέμα και το κάθε αίτημα με ευαισθησία.

 

Παρά τις ανωτέρω επιμέρους προτάσεις υπάρχουν ακόμα αρκετά για να γίνουν τα οποία έχουν σχέση με ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα κοινωνικής πολιτικής το οποίο να στηρίζει αποτελεσματικά τις ομάδες του πληθυσμού που βρίσκονται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση ή αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα κοινωνικής φύσης.

 

Δεν υπάρχουν προτάσεις για:

 

-          Την προώθηση της Κοινωνικής Λειτουργού της Γειτονιάς σε μια περίοδο έξαρσης της ενδοοικογενειακής βίας.

 

-          Τη σύσταση Υπηρεσίας Στήριξης Γυναικών που έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση.

 

-          Τη λειτουργία Ξενώνων Φιλοξενίας Αστέγων μέχρι την επίλυση του στεγαστικού τους προβλήματος.

 

-          Την υλοποίηση στεγαστικών προγραμμάτων για παραχώρηση κατοικίας σε νεαρά ζευγάρια σε τιμή κόστους ή σε ευπαθείς οικογένειες με συμβολικό ενοίκιο.

 

-          Τη δημιουργία υποδομών για την απεξάρτηση ατόμων είτε από τα ναρκωτικά είτε από άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες, όπως το αλκοόλ.

 

Τέλος, απουσιάζουν προτάσεις οι οποίες να θέτουν σε στέρεες βάσεις την ουσιαστική αντιμετώπιση της υπογεννητικότητας, ενός από τα μεγαλύτερα κοινωνικά προβλήματα που βρίσκεται σε εξέλιξη στην πατρίδα μας.

 

Κύριε Πρόεδρε,

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Ο τραπεζικός τομέας έχει καταστεί η αχίλλειος πτέρνα της οικονομίας αλλά και η πηγή μεγιστοποίησης των κοινωνικών προβλημάτων. Πέραν από την ασυδοσία την οποία επέδειξε στο παρελθόν δυστυχώς με την ανοχή και των εποπτικών αρχών, στη σημερινή κρίσιμη περίοδο επιδεικνύει κοινωνική αναλγησία. Ξεχνά ότι για τα δικά-του λάθη κουρεύτηκαν οι καταθέτες και απορροφήθηκαν τα αξιόγραφα.

 

Με διάφορα προσχήματα αξιοποιεί τις αναδιαρθρώσεις και λειτουργεί αυταρχικά σε βάρος των πολιτών, εκμεταλλευόμενος τα ισχυρά όπλα που του παραχώρησε η πλειοψηφία της Βουλής σχετικά με τις εκποιήσεις ακινήτων αλλά και της αποστέρησης από τους πολίτες του δικαιώματος να προσφεύγουν στη δικαιοσύνη για να προστατεύσουν κατά νόμιμο τρόπο τα δικαιώματά τους

 

Για ακόμα ένα χρόνο δεν έχουμε διαπιστώσει οποιαδήποτε σοβαρή πρωτοβουλία για την έστω μερική στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού για προστασία της πρώτης κατοικίας. Το πολυδιαφημιζόμενο σχέδιο εστία απέτυχε και το  σχέδιο ενοίκιο έναντι δόσης όπως το  ακούμε εδώ και μήνες ότι θα έρθει, δεν φαίνεται ότι θα επιλύσει τις  κοινωνικές τραγωδίες και προβλήματα που υπάρχουν.

 

Την ίδια ώρα παρατηρούμε μια αδράνεια και απροθυμία από πλευράς της κυβέρνησης για την σύσταση του ειδικού δικαστηρίου για την επίλυση διαφορών μεταξύ των δανειοληπτών και των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, αφού στον προϋπολογισμό του 2023 καμία πρόνοια δεν υπάρχει.

 

Δεν μπορούν κάποιοι να προσεγγίζουν μονοδιάστατα το πρόβλημα των ΜΕΔ και να επισείουν τον μπαμπούλα των υποβαθμίσεων κάθε φορά που η Βουλή προσπαθεί να λύσει το τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα που δημιουργούν οι αυθαίρετες και εκβιαστικές εκποιήσεις των Τραπεζών.

 

Αναμφίβολα κανένας δεν θέλει να του χαρίσουν τα δάνεια του, αλλά είναι ανεπίτρεπτο ένα δάνειο το οποίο χρεωνόταν με ένα σορό αυθαίρετες επιβαρύνσεις και επιτόκια πέραν του 9% τα οποία ουδέποτε μειώθηκαν, να του επιβάλλουν να το αποπληρώσει και με εφάπαξ πληρωμή.

 

Για ποιο κράτος δικαίου μιλούμε, ποιους προσπαθεί να προστατεύσει η κυβέρνηση, που είναι οι θεσμοί αυτού του κράτους να παρέμβουν, πού είναι η δικαιοσύνη.

 

Επιτέλους ας βρούμε λύση σε αυτό το πρόβλημα εφαρμόζοντας αυτά που εφαρμόζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες και που το επιβάλλει και το επιτρέπει το ευρωπαϊκό δίκαιο.

 

Το κατάντημα μας είναι τόσο μεγάλο που ακόμα και τον θεσμό του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου κάποιοι τον θέλουν κουτσουρεμένο, κάποιοι τον θέλουν να είναι εξαρτώμενο και χωρίς να έχουν δεσμευτικότητα οι αποφάσεις του.

 

Διερωτώμαι, επιτέλους να μας πουν κάποιοι, ποιους θέλουν να εξυπηρετήσουν, τους πολίτες ή τις τράπεζες.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Εμείς ως ΕΔΕΚ είμαστε εδώ, έχουμε καταθέσει σωρεία προτάσεων νόμων για να δώσουμε διέξοδο στα αδιέξοδα αυτά που δημιουργούν οι αυθαίρετες εκποιήσεις και είμαστε έτοιμοι μέσα από ένα ειλικρινή διάλογο με όλα τα κόμματα και όλους τους θεσμούς να βρούμε μια δίκαιη λύση στο πρόβλημα αυτό, χωρίς να διαταράσσουμε ισορροπίες, αλλά να επιβάλουμε ισορροπίες και δικαιοσύνη.

 

Κύριε Πρόεδρε,

 

Πέρσι από το βήμα της Βουλής είχα εκφράσει την ικανοποίηση μου για το γεγονός ότι στους προϋπολογισμούς συμπεριλαμβανόταν και η κατασκευή της Α’ Φάσης του δρόμου Πάφου – Πόλης Χρυσοχούς μετά και την υπογραφή του συμβολαίου το οποίο προνοούσε ολοκλήρωση της στο τέλος του 2024.

 

Την ίδια στιγμή όμως είχα εκφράσει την άποψη ότι θα πρέπει να γίνουν εκείνοι οι προγραμματισμοί ώστε το έργο να ολοκληρωθεί μέσα στα καθορισμένα χρονοδιαγράμματα και ταυτόχρονα να ξεκινήσουν και οι εργασίες για τη Β’ Φάση του έργου. Δυστυχώς, οι φόβοι μας επαληθευτήκαν, και το έργο φαίνεται να καθυστερεί αφού αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026.

 

Θεωρώ ότι το να ανακοινώνουμε έργα και κονδύλια στους προϋπολογισμούς και για χάριν εντυπωσιασμού να θέτουμε ανεφάρμοστα χρονοδιαγράμματα, αυτό είναι εμπαιγμός και είναι απαράδεκτο.

 

Πέραν τούτου σημαντικό ζήτημα για την Επαρχία Πάφου παραμένει η ουσιαστική αναβάθμιση του Γενικού Νοσοκομείου Πάφου. Αναβάθμιση τόσο σε ότι αφορά τις κτηριακές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις, αλλά και σε ότι αφορά την ουσιαστική  στελέχωση του νοσοκομείου με νέες ειδικότητες Ιατρών, αλλά και νοσηλευτικού προσωπικού.

 

Παράλληλα μέσα στα πλαίσια του ΓεΣΥ, σημαντικό είναι να τύχει της απαραίτητης αναβάθμισης και το Νοσοκομείο Πόλης Χρυσοχούς, καθώς επίσης και την επαναλειτουργία των θαλάμων ασθενών που είχαν κλείσει λόγω της διαχείρισης της πανδημίας.

 

Το είπαμε ξανά και το επαναλαμβάνουμε ότι επιτέλους δεν μπορεί να έχει την απαίτηση το Υπουργείο Υγείας να υπάρχουν αριθμοί επισκεπτών ασθενών στο νοσοκομείο, που να δικαιολογούν δαπάνες αναβάθμισης, όταν οι πολίτες στη περιοχή αποφεύγουν να το επισκεφτούν και προτιμούν να ταλαιπωρηθούν μεταβαίνοντας στην Πάφο, γιατί γνωρίζουν ότι το νοσοκομείο δεν έχει τις αναγκαίες υποδομές που να τους εξυπηρετήσουν.

 

Ως εκ τούτου, ας μην προσπαθούμε να βάλουμε την άμαξα μπροστά από τα άλογα και ως γενική αρχή, ας έρθει πρώτα το κράτος να επενδύσει στις κρατικές υπηρεσίες υγείας και μετά να αναμένει να δει την εμπιστοσύνη των πολιτών στα κρατικά νοσηλευτήρια.

 

Αυτό είναι που ζητούμε από την πολιτεία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, να αντιμετωπίσει τους κατοίκους που ζουν στην περιφέρεια, που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, με τον ίδιο τρόπο που αντιμετωπίζονται αυτοί που κατοικούν στα αστικά κέντρα.

 

Ζητούμε από την πολιτεία και την κάθε κυβέρνηση, να αντιμετωπίζει την περιφέρεια όχι με στατιστικές και σταθμίζοντας αριθμούς, αλλά μετρώντας τις ψυχές των ανθρώπων, μετρώντας τον πόνο και την ταλαιπωρία τους.

 

Ο κάτοικος στις ορεινές περιοχές, ο κάτοικος στην Παναγιά, ο κάτοικος στην Πόλη Χρυσοχούς, έχει τις ίδιες υποχρεώσεις με τους κατοίκους των αστικών κέντρων. Πληρώνει φόρους, πηγαίνει στρατό και προσφέρει ότι προσφέρουν και οι υπόλοιποι πολίτες, παρόλα αυτά όμως, δεν παίρνει αυτά που δικαιούται.

 

Επιτέλους ας τους αντιμετωπίσει η πολιτεία όπως τους αξίζει και ας τους δώσει τίς ίδιες ευκαιρίες και τα ίδια κοινωνικά αγαθά που απολαμβάνουν οι υπόλοιποι πολίτες αυτού του τόπου.

 

Δεν μπορεί αυτό το κράτος να διαιωνίζει εδώ και δεκαετίες το πρόβλημα του ΑΚΑΜΑ και να μην μπορεί να δώσει μια δικαίωση στις κοινότητες της Λαόνας και των κατοίκων της.

 

Δεν μπορεί το κράτος να αδιαφορεί και να μην λαμβάνει τα δέοντα μέτρα ώστε να προχωρήσουν σε επίλυση προβλήματα που χρονίζουν. Προβλήματα που αφορούν το οδικό δίκτυο σε όλη την Επαρχία της Πάφου, προβλήματα που αφορούν τα εκπαιδευτήρια της Πάφου και την ανέγερση Νέας Τεχνικής Σχολής, τη δημιουργία Σχολής Γαλακτοκομίας στην Τεχνική Σχολή Πόλεως Χρυσοχούς για να αξιοποιήσει και να αναβαθμίσει την κτηνοτροφία των κοινοτήτων του ΑΚΑΜΑ και της γύρω περιοχής. Προβλήματα που αφορούν την έλλειψη βιοτεχνικών περιοχών στην περιφέρεια για να μπορέσουν να αναπτυχθούν οι μικρές επιχειρήσεις.

 

Όλα αυτά είναι προβλήματα τα οποία θα έπρεπε να είχα επιλυθεί εδώ και χρόνια όχι να τα συζητούμε εδώ και δεκαετίες και να μην βρίσκουμε λύσεις .

 

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Κλείνω την παρέμβαση μου με αναφορά τα τελευταία γεγονότα στην Βουλή.

 

Με λύπη εδώ και μερικές μέρες, παρατηρώ μια τοξικότητα στον πολιτικό λόγο κάποιων κομμάτων, μια τοξικότητα που παρόλο ότι θα μπορούσα να την δικαιολογήσω λόγω προεκλογικής περιόδου, εντούτοις το επίπεδο του πολιτικού λόγου κάποιων έχει φτάσει στον βούρκο.

 

Αγαπητοί συνάδελφοι,

 

Αν πραγματικά θέλουμε το καλό των πολιτών μας και όχι των προσωπικών ή κομματικών μας συμφερόντων.

 

Αν πραγματικά θέλουμε να λέμε ότι είμαστε η Βουλή των Αντιπροσώπων και αντιπροσωπεύουμε επάξια αυτούς που μας ψηφίζουν, τότε ας παραμερίσουμε τα επουσιώδεις και ας συνεννοηθούμε έστω και στο ελάχιστο για να βρούμε τις λύσεις για το καλό του τόπου και των πολιτών μας.

 

Εμείς με τον λόγο μας διχάζουμε τον λαό, αλλά την ίδια στιγμή ο Τούρκος κατακτητής συνεχίζει να κατέχει εδώ και 48 χρόνια την πατρίδα μας.

 

Τα σκάνδαλα και η διαφθορά εδώ και δεκαετίες ροκανίζουν σαν σαράκι τον κοινωνικό μας ιστό και την ίδια ώρα οι θεσμοί του κράτους υπολειτουργούν.

 

Το να αναξύνουμε πληγές και να δημιουργούμε τοξικότητα και εντυπώσεις για χάριν των εκλογών, αυτό δεν προσφέρει καλές υπηρεσίες στον τόπο, την ίδια στιγμή όμως πρέπει επιτελούν όλοι μας και κυρίως κάποιοι να αποδεχθούν τις ιστορικές αλήθειες όσο πικρές και σκληρές και αν είναι, ώστε να μπορέσουμε να συμφιλιωθούμε με το παρελθόν για να προχωρήσουμε αισιόδοξα και με προτάσεις και επιχειρήματα στο μέλλον και όχι με άγονες και στείρες αντιπαραθέσεις.

 

Δεν θα αναφερθώ σε συγκεκριμένα πρόσωπα γιατί δεν επιθυμώ να δώσω τροφή σε κάποιους για συνέχιση αυτής της τοξικότητας, αλλά εντός και εκτός Κύπρου υπάρχουν πρόσωπα τα οποία, κάποιοι εδώ μέσα τους θεωρούν ή τους θεωρούσαν ιερά δισκοπότηρα την πολιτικής τους θείας κοινωνίας.

 

Πρόσωπα που παραβίασαν και υπονόμευσαν τους δημοκρατικούς θεσμούς και οδήγησαν αθώους πολίτες στον θάνατο ή σε βάναυση παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

 

Αυτά λοιπόν αγαπητοί συνάδελφοι, ας μας προβληματίσουν γιατί εκλογές πάντα θα έχουμε για να μας κρίνουν οι πολίτες και οι κυβερνήσεις θα έρχονται και θα παρέρχονται.

 

Αυτό που χρειάζεται είναι ειλικρίνεια και όχι χαμελεοντισμοί όποτε κοντεύουν εκλογικές αναμετρήσεις.

 

Αν πραγματικά θέλουμε συναινέσεις, ας ξεκινήσουμε από αυτά που μας ενώνουν και θεωρώ ότι αυτά είναι πολλά, γιατί πραγματικά το βλέπω και μέσα στις επιτροπές που συζητούμε τα διάφορα θέματα, προσπαθώντας να βρούμε κοινά αποδεχτές λύσεις, αλλά και στις αποστολές που πάμε στο εξωτερικό, όπου ανεξαρτήτως από ποια κομματική παράταξη προερχόμαστε, αυτό που μας ενώνει είναι η Κύπρος μας, το να προβάλουμε το Κυπριακό πρόβλημα, το να αντιμετωπίσουμε κάθε πρόκληση η πολιτική αυθαιρεσία που μπορεί να προέρχεται από τις τουρκικές αποστολές.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας, για αυτό το θέμα κάτι προσωπικό, ίσως ως μνημόσυνο για τον πατέρα μου που έφυγε πριν δύο μήνες.

 

Ο πατέρας μου ήταν ένας απλός άνθρωπος, βαθιά δημοκράτης υπέρμετρα σοσιαλιστής, άνθρωπος που αν είχε δύο χιτώνες τους έδινε και τους δύο όταν έβλεπε τον άλλο να έχει ανάγκη.

 

Έδωσε το παρόν του σε όλους τους αγώνες αυτού του τόπου, μικρός δεκατριών χρονών έριξε βόμβα στους Εγγλέζους και τραυματίστηκε στο πόδι, γεγονός που το καταγράφει σε κάποιο από τα βιβλία του ο Σπύρος Παπαγεωργίου. Στα δεκαπέντε του, μαθητής τότε στην Τεχνική Σχολή Λευκωσίας το 1957, στις διαδηλώσεις ενάντια στην Βασίλισσα για αποτροπή του απαγχονισμού του Ευαγόρα Παλληκαρίδη, κατέβασε από τον ιστό την αποικιοκρατική σημαία με αποτέλεσμα να αποβληθεί διαπαντός από όλα τα εκπαιδευτήρια της Κύπρου.

 

Μετά την ανεξαρτησία συμμετείχε στις άτακτες ομάδες πριν την δημιουργία της εθνοφρουράς και στη συνέχεια στην πρώτη σειρά που κλήθηκε από την Εθνική Φρουρά και πολέμησε στις μάχες της Τυλληρίας πάνω στο Λορόβουνο και στο Μοσφύλι. Είδε συντρόφους του να καίγονται από τις βόμβες Ναπάλ, έζησε την τουρκική θηριωδία και αναλγησία από πρώτο χέρι. Συμμετείχε στις ομάδες Λυσσαρίδη για την προάσπιση της Δημοκρατίας τόσο πριν όσο και μετά το πραξικόπημα. Ξενιτεύτηκε μετά την εισβολή για να στέλνει στο σπίτι του ένα κομμάτι ψωμί και να ζήσει την οικογένεια του, ποτέ δεν ζήτησε τίποτε από καμιά κυβέρνηση, ούτε για τον ίδιο ούτε για τα παιδία του. Ακόμα και στον κατάλογο αγωνιστών και αντιστασιακών δεν πήγε να γραφτεί, ούτε και ήθελε παράσημα και εύσημα από κανένα, γιατί όπως έλεγε, αυτό που έκανε ήταν το καθήκον του, το καθήκον του για την πατρίδα και για την οικογένεια του. Για αρκετά χρόνια μετά το πραξικόπημα και την εισβολή ξυπνούσε στα αγρία μεσάνυχτα από τους εφιάλτες του εθνικού διχασμού και τις τραγωδίες που επακολούθησαν. Ένοιωθε μια έντονη απέχθεια και οργή σε όλους εκείνους που υποστήριζαν το παρακράτος και συνέβαλαν στην δημιουργία όλης αυτής την τραγωδία που βιώνουμε μέχρι σήμερα.

 

Παρόλα αυτά, χρόνια μετά, χωρίς να επέρχεται η λήθη στην μνήμη του, παραμέρισε τις αντιπαραθέσεις και συμφιλιώθηκε με τους πολέμιους που είχε εκείνα τα πέτρινα. Έγιναν φίλοι και με κάποιους από αυτούς έγιναν κουμπάροι και συμπέθεροι. Αποδέχθηκαν όλοι τις ιστορικές αλήθειες τόσο του ένδοξου απελευθερωτικού αγώνα 55’-59’, όσο και του προδοτικού πραξικοπήματος, και αυτό το έκαναν για χάριν των παιδιών τους που αγαπήθηκαν και για χάριν των εγγονιών τους.

 

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

 

Εδώ και 15 χρόνια μπήκαμε σε ένα φαύλο κύκλο οικονομικών κρίσεων που οδήγησαν σε τραπεζικά κουρέματα και  εξαθλίωση μεγάλου μέρους του πληθυσμού μας που έχει χάσει του κόπους και τους μόχθους μιας ζωής, είτε σε καταθέσεις, είτε στην συνέχεια σε ακίνητα.

 

Οι πολίτες, μας παρακολουθούν με αγωνία και απελπισμένοι περιμένουν να ακούσουν κάτι θετικό από την Βουλή και την κυβέρνηση ώστε να τους δώσουμε ελπίδα.

 

Η ιστορία μας διδάσκει ότι με την διχόνοια ανάμεσα μας δεν έχουμε ελπίδα για λευτεριά.

 

Με αυτά, σας εύχομαι Καλά Χριστούγεννα και καλή ελεύθερη και ενωμένη πατρίδα το 2023.

 

 

 

 

Ηλίας Μυριάνθους

Βουλευτής Κ.Σ. ΕΔΕΚ

Εκλογικής Περιφέρειας Πάφου