Υπάρχει ένα παλιό ρητό που λέει ότι οι ελέφαντες δεν ξεχνούν ποτέ. Τώρα μπορεί κανείς να πει ότι ούτε κοιμούνται, και όταν κοιμούνται το πράττουν όρθια.
Επιστήμονες ανακοίνωσαν την Τετάρτη τα αποτελέσματα μιας έρευνας, την πρώτη στο είδος της, που μελέτησε τη συμπεριφορά άγριων ελεφάντων σε σχέση με τον ύπνο, και ανακάλυψαν ότι το μεγαλύτερο θηλαστικό ξηράς κοιμάται γύρω στις δύο ώρες την ημέρα κατά μέσο όρο, και κάποιες ημέρες καθόλου, και ότι τον περισσότερο χρόνο ύπνου τον περνούν όρθια.
Αυτή είναι η μικρότερη γνωστή περίοδος ύπνου οποιουδήποτε θηλαστικού. Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι οι ελέφαντες σε αιχμαλωσία κοιμούνται από τέσσερεις μέχρι έξι ώρες την ημέρα.
“Ο ύπνος πρέπει να μελετηθεί στο φυσικό περιβάλλον ενός ζώου, εάν πρόκειται να τον κατανοήσουμε πραγματικά”, δήλωσε ο Paul Manger, καθηγητής ερευνητής στη Σχολή Ανατομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Witwatersrand στη Νότιο Αφρική, ο οποίος ηγήθηκε της έρευνας που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS ONE.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν δύο ελεφαντίνες Αφρικής, ελεύθερης περιήγησης, στο Εθνικό Πάρκο Chobe της Μποτσουάνα, για 35 ημέρες. Οι πληροφορίες που συνέλεξαν ήταν ακριβείς και μεταδίδονταν από συσκευή μεγέθους ρολογιού χεριού που τοποθετήθηκε κάτω από την επιδερμίδα της προβοσκίδας, με τρόπο ώστε να μην είναι επιβλαβής στα ζώα. Χρησιμοποίησαν κολάρο εντοπισμού μέσω δορυφόρου με γυροσκόπιο για να παρακολουθούν την τοποθεσία και τη στάση ύπνου των ελεφάντων.
“Αισθανόμαστε ότι αυτές οι δύο ελεφαντίνες αντιπροσωπεύουν τον ευρύτερο πληθυσμό”, ανέφερε ο Manger, εκφράζοντας την ευχή μελλοντικές έρευνες να διεξαχθούν με μεγαλύτερο αριθμό άγριων ελεφάντων, περιλαμβανομένων και αρσενικών.
Υπήρξαν φορές που οι ελεφαντίνες πήγαιναν μέχρι 46 ώρες χωρίς ύπνο, διανύοντας αποστάσεις μέχρι και 30 χιλιομέτρων, πιθανόν για να αποφύγουν απειλές, όπως λιοντάρια και λαθροθήρες.
Συνήθως κοιμούνταν μεταξύ των ωρών 02:00 και 06:00. Ύστερα από μία νύκτα χωρίς ύπνο, δεν κοιμούνταν επιπρόσθετες ώρες την επόμενη νύκτα. Το μέγιστο που καταγράφηκε ήταν πέντε ώρες σε μία ημέρα. Περνούσαν μόλις 17% του χρόνου που κοιμούνταν ξαπλωμένες.
Ως θηλαστικά με τον λιγότερο ύπνο ακολουθούν τα ήμερα άλογα, που κοιμούνταν λιγότερο από τρεις ώρες την ημέρα. Κάποια θηλαστικά σε αιχμαλωσία διαπιστώθηκε ότι κοιμούνταν τις περισσότερες ώρες της ημέρας, περιλαμβανομένης της μικρής καφέ νυκτερίδας με 19 ώρες, του οπόσσουμ με 18 ώρες, και του αρμαντίλλο της Νότιας Αμερικής με 17 ώρες, ανέφερε ο Manger. Πρόσθεσε ότι οι άνθρωποι κατά μέσο όρο κοιμούνται έξι ως εννέα ώρες.
Οι ελέφαντες φαίνεται να περνούσαν τη φάση ύπνου με ταχεία κίνηση των ματιών (REM), που σχετίζεται με περισσότερα όνειρα και κινήσεις του σώματος, και μείωση του μυικού τόνου, μόνο κάθε τρεις ή τέσσερεις νύκτες.
“Ο ύπνος REM συχνά σχετίζεται με την εμπέδωση των αναμνήσεων. Ωστόσο, δεν γνωρίζουμε εάν οι ελέφαντες έχουν καλή μνήμη και ως εκ τούτου αυτή η διαπίστωση έρχεται σε αντίθεση με την κεντρική υπόθεση της λειτουργίας του ύπνου REM”, ανέφερε ο Manger.
ΚΥΠΕ
