Ο νέος Υπουργός Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας της Βρετανίας κ. Μπόρις Τζόνσον [μαζί με τον Τούρκο πρωθυπουργό Yildirim δεξιά], επισκέπτεται την Κύπρο.
Δεν γνωρίζουμε τα ‘talking points’ που του ετοίμασαν οι ειδικοί για το Κυπριακό στο Υπουργείο του, για το τι θα πει πίσω από κλειστές πόρτες στον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τι θα δηλώσει αν καλεστεί, δημόσια στους δημοσιογράφους, εκτός βεβαίως του κλισέ ότι ‘η Βρετανία υποστηρίζει την διαδικασία των συνομιλιών – της κυπριακής ιδιοκτησίας λύση – και είναι έτοιμη να βοηθήσει με κάθε τρόπο στην ‘επίλυση’ του προβλήματος’.
Ενα ‘πρόβλημα’ που η ίδια δημιούργησε. Αυτό δεν το λένε, όπως και ότι ουδέποτε υπήρξε ‘κυπριακής ιδιοκτησίας’ η τουρκο-βρετανική δι-κοινοτική, δι-ζωνική ομοσπονδία και που και αυτό οι ίδιοι το σοφίστηκαν κάπου την περίοδο της προεδρίας Δ. Χριστόφια αλλά συγκεκριμένα τι είχε πρώτο-δηλώσει ο σύμμαχος του Αττίλα Τζέιμς Κάλλαχαν (Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας της ‘εγγυήτριας’ Βρετανίας) στις 15 Αυγούστου 1974…
Εκείνο που πολύ πιθανόν, μπορεί επίσης, να επαναλάβει ο κ. Τζόνσον είναι την ‘γενναιόδωρη’ προσφορά της χώρας του να μας επιστρέψει κάπου 50% των δικών μας εδαφών που κράτησαν το 1960 ως ‘κυρίαρχες περιοχών των βρετανικών βάσεων’.
Γι΄αυτό θυμίζουμε το πρόσφατο άρθρο μας στην Σημερινή 5 Νοεμβρίου 2016 με τίτλο «Βάσεις: Βρετανικό δόλωμα», θέτοντας επιστροφή της Δεκέλειας πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία ΠΡΙΝ ΤΗΝ ‘ΛΥΣΗ’ και όχι να μας δελεάζουν με μια τέτοια χειρονομία (που χρονολογείται από το τέλος της δεκαετίας του 1970 σύμφωνα με τα αποδεσμευμένα βρετανικά επίσημα έγγραφα του Υπ. ΄Αμυνας της Βρετανίας) να δεχθούμε την όποια λύση διάλυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Που, ειρωνικά το ίδιο το Φόρειν ΄Οφις- το οποίο ηγείται σήμερα ο κ. Τζόνσον – τροχοδρόμησε από την επομένη της δεύτερης τουρκικής εισβολής το 1974. Αφού ενσυνείδητα επέτρεψε ο τότε Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Τζέιμς Κάλλαχαν τις δύο τουρκικές εισβολές συμφωνώντας με τις τουρκικές θέσεις. ΄Οχι για επαναφορά της ‘νόμιμης τάξης’ αλλά για αλλαγή του στάτους της Κυπριακής Δημοκρατίας! Κατ΄ομολογία του ιδίου του Τζέιμς Κάλλαχαν στην Μικτή Κοινοβουλευτική Επιτροπή του Βρετανικού Κοινοβουλίου τον Ιανουάριο του 1976… Δηλαδή παραβιάζοντας ακόμα και την περιβόητη ‘Συνθήκη Εγγυήσεως’ που επικαλέστηκε ο σφαγέας Ετσεβίτ για τα εγκλήματά του που συνεχίζονται για 42 χρόνια…
Επαναλαμβάνουμε από το άρθρο μας της 5.11.2016:
«Τη βάση Δεκέλειας οι Βρετανοί δεν τη χρειάζονται από πολύ πριν από το 1974, όμως δεν τολμούν να την επιστρέψουν στην ΚΔ, όπως υποχρεούνται και είναι δεσμευμένοι να κάνουν για όσες περιοχές δεν χρειάζονται, γιατί έμειναν εγκλωβισμένοι στις δικές τους φιλοτουρκικές θέσεις και έκτοτε δεν την επιστρέφουν στην Κυπριακή Δημοκρατία. Και αυτό, όπως ο ίδιος ο τότε Υπ. Εξωτερικών και Κοινοπολιτείας Τζέιμς Κάλαχαν είπε στη συνεδρία στο Φόρεϊν Όφις στις 10 Σεπτεμβρίου 1974, όταν συσκέπτονταν -αφού συνεργάστηκαν με τον Ετσεβίτ για τις δύο τουρκικές εισβολές- για την αποσύνδεσή τους από το Κυπριακό και κατά πόσο αυτό θα σήμαινε και εγκατάλειψη των βάσεων.
Είπε ο Κάλαχαν: «Αν αποφασίσουμε να εγκαταλείψουμε τη Βάση Δεκέλειας, οι Τούρκοι θα απαιτούν αυτή να δοθεί σ’ αυτούς». Αλλά, όπως πρόσθεσε επίσης ο Κάλαχαν, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους στις Συνθήκες, θα πρέπει να παραδώσουν τις βάσεις στην Κυπριακή Δημοκρατία… Και έτσι, επειδή αφενός δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν τους Τούρκους και αφετέρου αρνούνται να σεβαστούν τις υποχρεώσεις τους έναντι της ΚΔ, παρακαλούν για μια όποια λύση για μας, για να απελευθερωθούν και εκείνοι από τις μισές εκτάσεις των βάσεών τους και κυρίως της Δεκέλειας. Οι στρατιωτικές και άλλες τους ανάγκες καλύπτονται με τη βάση Ακρωτηρίου-Επισκοπής, εγκαταστάσεις στο Τρόοδος και τον κατασκοπευτικό σταθμό Αγίου Νικολάου…»
Ο λόγος δε που μετά το 1965 τερμάτισαν την οικονομική βοήθεια προς την Κυπριακή Δημοκρατία, που είχαν συμφωνήσει να πληρώνουν κάθε πέντε χρόνια, καλύπτοντας έτσι τις διευκολύνσεις που τους προσφέρονται (και που το 1973 είχαν φθάσει τα 73 εκατομμύρια λίρες – φανταστείτε πόσα χρωστούν μέχρι σήμερα!) ήταν γιατί και τότε, εκμεταλλεύθηκαν τις τουρκικές απαιτήσεις. Που σε τέτοια περίπτωση οι Τούρκοι ζητούσαν να έπαιρναν το… μερίδιό τους, στους θύλακες που είχαν μαζευτεί μετά το αποτυχημένο τουρκικό πραξικόπημα του 1964, για ανατροπή της Κυπριακής Δημοκρατίας και αντικατάστασή της με δύο ομόσπονδα συνιστώντα κράτη. Οι Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι προς το τέλος της δεκαετίας του 1960 ξεκίνησαν να προβάλλουν το αίτημα ότι, σε οποιαδήποτε περίπτωση αποχώρησής τους από τη βάση Δεκέλειας, αυτή να δοθεί σε αυτούς…
Να επιστέψουν λοιπόν, την βάση Δεκέλειας και ότι άλλα εδάφη δεν χρειάζονται και δεν χρειάζονταν εδώ και δεκαετίες, ΤΩΡΑ, στην υφιστάμενη Κυπριακή Δημοκρατία, όπως είναι υποχρεωμένοι βάση της συμφωνίας που δέχθηκαν το 1960, και όχι να μας εμπαίζουν προς το συμφέρον των Τούρκων, στο νέο μόρφωμα που επιδιώκουν να μας επιβάλουν από το 1974…]
Φανούλα Αργυρού
Ερευνήτρια/δημοσιογράφος
Λεζάντα το σχετικό δεσμευτικό έγγραφο του 1960 στο Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας ως:
APPENDIX P – FUTURE OF SOVEREIGN BASE AREAS
